1*ik heb berigt van dien 2verfleverancier – die mij zegt ik 3de schilderijen kan zenden_–1 4Maar dat hij wil ik ze zoodra mogelijk 5zende om reden er nu te s’Hage 6veel vreemdelingen zijn_–2
7Hierin heeft hij volkomen gelijk_– 8Wat ik U te verzoeken heb is dat 9ge tracht me zooveel te sturen dat 10ik de kist kan laten maken en frankeeren_ 11Houd het er volgende maand af 12alsgewilt – maar ik heb niets 12aen er is mij aan gelegen onmiddelijk mijn zending 12bte doen_
13Uw bezoek heeft werkelijk bij mij 14een weinig gunstigen indruk achter- 15gelaten – ik geloof meer dan ooit 16dat U zelf meer moeielijkheden in 17de eerstvolgende jaren te wachten 18zijn dan ge vermoedt_–
19Ik blijf er op aandringen dat het 20iets fataals is Uw energie blijkbaar een 21anderen kant uitgaat dan erop te werken 22we met het schilderen boven water 23komen.– En het is toch zoo heel kort 24geleden ge schreeft dat gij nu meer vertrouwen 25hadt gekregen mijn werk goed was.
26Gij vat het op als of ik jegens 27U misdeed of U vijandig ware/ 28nu ik meest beslist nog al veel aan- 29merking heb_– En veel zorg voor verder- 30op_– Ik kan toch niet anders spreken 31dan ik deed_–
32Onder de rijzenden behoort ge 33m.i. in ’t allerminst nu niet_ 34Neem mij dit kwalijk – als ge wilt – 35en doe jegens mij zoo als ge wilt 36in gevolge_–
37Ik wil mijn aanmerkingen terugnemen 38in geval ik heel andere dingen in U 39zie, maar dat ik ze bij Uw bezoek maakte – Ja_ 40Maar al zegt ge heden “ik verkoop voor 41'frs 500000 in ’t jaar” – dit maakt op 42mij gansch geen indruk. daar ik te 43zeer overtuigd ben van de hagchelijkheid 44om – het ook maar half of voor 45een vijfde door te voeren & de te komen 46jaren te leveren.
47Het is mij te hoog in de lucht/ te weinig 48op den beganen grond.
49En de kunst zelf is toch solide/ daar 50ligt het nog niet aan_–
51'Maar “être un comptoir/cela passe” 52is een woord niet van mij maar van iemand 53wiens zeggingen verschrikkelijk uit kwamen_3 54En ik wou ge schilder waart of werdt_ 55Dat zeg ik ronduit/ sterker dan tevoren 56omdat ik zoozeer geloof dat de 57groote kunsthandel in veel opzigten 58te veel tulpenhandel is_4
59En de posities er in afhankelijk van toeval en grillen. 60Vergis U in een berekening – bega een 61desnoods niets beteekenende vergissing – en – 62wat blijft er over van ’t enorme cijfer 63waarvoor ge dan nu omzet. Van een 64gril van G&Cie hangt dat cijfer af_–
65En kunstKENNIS/schoon aan den haak/ staat 66in verband/ naauwer dan ge denkt/ met beoefening 67van kunst. HANDEL in schilderijen is iets 68heel anders wanneer men op zich zelf staat 69dan wanneer men bij groote uitgevers werkt. 70En met nog meer dingen is het zoo gesteld_–
1r:4 71Enfin – werk hard – maar – tracht 72ook verstandig te werken_–
73De moeite die gij U gegeven hebt met mij zamen 74'– want geld geven is ook moeite doen en ik redeneer zulks 75ook in geenen deele weg – die moeite is althans een 76daad van persoonlijk initiatief geweest en van persoonlijk 77willen & energie – maar wat moet ik er van denken 78of zeggen indien gaandeweg bij gedecideerde 79verslapping in ’t finantieele/ iets anders er niet voor 80in de plaats komen zoude. En nu vooral 81is het mijns inziens althans de tijd om te trachten 82het door te voeren met ’t geen ik maak te werken_–
83Ik heb in Antwerpen ook adressen gezocht en zal 84binnen kort die nog meer precies hooren.5 Dan kan 85ik denkelijk daarheen ook zenden. Doch waar gij deze 86dingen wilt/ help mij ze te volvoeren.
87Gij zelf zeidet mij Where there is a will there 88is a way/ welnu ik zal U een beetje aan 89'Uw eigen woord houden wat betreft of gij het 90werkelijk zoekt we vooruit komen_– 91Indien ik buitensporige dingen vroeg en ge weigerdet/ 92dan que soit – doch waar het de aller noodigste/ de 93aller eenvoudigste behoeften zijn en het wordt dan 94meer en meer en erger en erger gebrek slechts/ 95dan vind ik ge in de bezuiniging te ver gaat 95aen ze in dit opzigt er verre van daan is nuttig te wezen.
98Een enkel woord wat Serret en wat 99Portier betreft_– Zeg hun dat wat is/ 100namelijk dat ik wel studies klaar had 101doch dat ik een verfman betalen moest 102die het mij juist nu lastig maakte_6 Dat 103om daar een einde aan te maken ik 104hem geschreven heb dat zijn verf in 105mijn studies stak en dat ik hem 106verzocht moeite te doen iets voor me 107te verkoopen in plaats van te zaniken_ 108Dat ik hier mede door zal gaan en 109hem dingen sturen moet_–
110Dat wat de teekeningen betreft welke 111ik zeide Serret te laten zien/ ik/ 112waar ik gepresseerd ben om dingen te 113'maken/ ze zelf van doen heb.b7 114Maar ik hecht er eenigzins aan dat 115hij althans wete ik ze werkelijk had 116toen ge kwaamt & dat gij hem zegt 117ge ze bij me zaagt/ en zeg er dan 118verder van net wat ge denkt_ 119Uw eigen opinie influenceer ik niet_2v:6 120Dat ik er echter verdrietig over 121ben dat gij zelf het zóó goedvindt/
123Maar ik weiger niet zulke 124maatregelen te nemen – en zelfs 125indien zulk een verfheer mijn 126boeltje wilde verkoopen/ hij ware welkom 127de maat zoodoende vol te maken_– 128Dat heeren verfleveranciers in staat zijn 129zich niet te geneeren is zeker_–
130Ik ben echter het spreken er over 131overmoede/ ik heb gezegd wat 132ik te zeggen had – en gij – gij 133'kunt naar Uw verkiezing mijn 134wenk behandelen_
135En als de lui mij te lijf willen en mij uitverkoopen 136waar zij uitdrukkelijk mij met disponeeren dreigden/ 137en dat over kwesties van nog geen 30 gulden/ dan 138kan ik me niet verzetten en zal hun laten 139begaan doch het zal geschieden als onder 140Uwe oogen/ daar gij pas zijt hier geweest_– 141Dat ik het werk niet staken kan op de hoogte waar ik op 142ben/ dat is zoo_ ik heb dagelijks verf &c_ noodig/ 143ik moet vooruit en wil ik betalen wat ik 144heden noodig heb dan moet een restant van gisteren 145wachten.
146Ten overvloede/ ziehier hoe voor 147de rest van dit jaar het met mij 148is gesteld/ precies en in details – 149'ik heb te betalen aan:
150drie leveranciers die allen me lastigvallen/ 151de een f_ 45/ de ander f_ 25/ de ander f_ 308 – 152dat zijn de sommen precies der restanten 153van rekeningen die natuurlijk veel hooger 154zijn geweest over den loop van ’t jaar maar die ik à contant bijhoud zooveel 155mij maar met uiterste inspanning doenlijk is_
160Sept. Oct. Nov. Dec_ 4 x frs 150 = frs 600_ 161
Dan resteert voor van nu tot Nieuwjaar frs 350_
162En reken dan dat deze maand mij letterlijk 163niets resteert en dat ik deze maand ook bestaan moet.
164Dat dus ik van Aug_ - 1 Januarij/ dus haast 5 maanden/ 165moet leven en schilderen van frs 350_ 166Wat ik doen kan van frs 150 per maand 167maar makkelijk niet/ maar enfin 168het kan als minimum_–
169Moeten echter in den loop van 4 maanden 170frs 250 gekort worden tot betaling 171van verf & huur/ welnu dan is het werk dermate
2r:8 172gehinderd en belemmerd dat men geen raad 173weet en liever zegt tot de lui verkoop 174dan mijn boel! Maar laat me werken! 175Deze maandc heb ik zelf zonder aarzelen er eens 176in gegooid om de lui te bedaren_– Maar de 177gêne daardoor veroorzaakt is erg genoeg_–
178En mijn laatste woord er over is dat 179indien mijn werk slap en beroerd ware/ 180ik U gelijk zou geven als gij zegt – 181“ik kan er niets aan doen”_
182Nu – waar grootere & kleinere geschilderde 183studies zoowel als nieuwe teekeningen U 184begrijpelijk konden maken dat wij er mede 185vorderen/ weet ik zoo zeker niet of uw 186woord “ik kan er niets aan doen” uw 187laatste moet zijn_– Spreek er Serret/ spreek 188er Portier over – en zeg hoe gaarne ik 189wil doorwerken en hoe weinig ik er 190zelf gelegenheid toe heb liefhebbers te vinden/ 191daar het schilderen van de boeren mij eens en voor 192altijd niet de stad maar buiten tot werkplaats 193geeft_–