3Wil er M. Portier van geven zooveel hij
4mogt begeeren. En ik voeg hierbij een
5schrijven aan hem, dat U – denk ik –
6eenigzins lang en gevolgelijk onpraktisch
7zal voorkomen_– Maar hier van
8dacht ik dat hetgeen te zeggen valt
9niet in korter woorden kan gedrongen
10worden en het er hier juist op aan
11komt hem voor zijn eigen instinctieve
12gevoelens redenen te geven_–

13En trouwens ’t zelfde wat ik schrijf aan
14hem zeg ik ook tot U_–

15Er is eene school – geloof ik – van –
16impressionnisten. Maar ik weet daar niet
17veel van.2 Wel weet ik echter wie
18de oorspronkelijke en eigentlijke lui zijn
19'waarom – als om een as – de boeren-
20en landschapschilders zullen draaijen.
20aDelacroix_/ Millet_/ Corot en de rest.
21Dit is – in mijn eigen gevoel – niet
22juist uitgedrukt.

23Ik bedoel – er zijn (veeleer dan personen) regels of principes –
24of grondwaarheden_/ voor zoowel teekenen
25als kleur – waar men – als men iets
26waarachtigs vindt – blijkt op neer te
27komen_–

28Wat teekenen betreft – b.v. dat in kwestie
29van het kringsgewijs – n.l. zich baseerende
30op de ovale grondvlakken – figuurteekenen_
31’t Geen de oude Grieken reeds voelden
32en wat tot aan ’t eind der wereld toe
33zal blijven.3

34Wat kleur betreft – die eeuwige
35kwesties – wat b.v. de eerste vraag was
36die Corot rigtte tot Français toen
37Français (die reeds naam had) vroeg aan
38Corot (die nog geen naam had dan alleen een
39negatieven of vrij slechten) toen hij (F_)
40'kwam bij Corot om dingen te vragen
41– Qu’est ce que c’est qu’un ton rompu?
42'Qu’est ce que c’est qu’un ton neutre?4
43 Wat men beter op ’t palet wijzen kan
44dan in woorden zeggen_–

45Wat ik dus Portier verzekeren wil in dezen brief is
46mijn – geloof – bepaald ook juist in Eug_ Delacroix
47en die oude lui_

48En tevens_/ waar b.v. ’t sch^ij waar ik aan doende
49ben5 anders is dan lamplichten als Dou6 of v.
50Schendel7 – is ’t niet overbodig welligt
51er eens op te wijzen hoe een van de
52mooiste dingen van de schilders dezer eeuw
53is geweest_/ het schilderen van donker
54dat toch kleur is. Enfin – lees mijn
55schrijven maar eens & ge zult zien ’t niet
56onbegrijpelijk is. en – dat het – ERGENS
57over is. en dat ergens een kwestie die
58juist bij het schilderen in mijn gedachten kwam.

59Ik hoop dat het sch^ij van die aardappel-
60eters wat zal vlotten. ben buitendien
61ook nog aan een rooden zonsondergang
62bezig_–8 Men moet om ’t boerenleven
63te schilderen van zoo enorm veel
64gegevens meester zijn.

65Maar van den anderen kant – ik
66weet niets waar men met zoo’n rust
67aan werkt in den zin van gemoedsrust_/
68ook waar in ’t materieele men veel
69strijd heeft.

70Het verhuizen geeft me dezer dagen nog al
71zorg, want dat valt nooit mee_– Doch het
72zou toch eens moeten gebeuren_/ indien niet nu
73dan toch later_/ en op den duur is het beter in
74zijn eigen gedoente te zitten_/ dat is zeker.

75Om van iets anders te spreken – Wat is dat echt
76gezegd van de figuren van Millet – son paysan
77semble peint avec la terre qu’il ensemence!9
78 Wat is dat juist en waar. En hoezeer komt
79het er op aan op ’t palet die kleuren die
80men niet noemen kan en waaruit eigentlijk
81alles – als grondslag – bestaat_/ te weten te maken.
82Misschien – ’k zou durven zeggen zeker –
83zullen de kwesties van kleuren_/ en bepaaldelijk
84gebroken – en – neutrale – kleuren_/
85U op nieuw preoccupeeren_

86In den kunsthandel hoort men er m.i. zoo
87vaag en arbitrair over spreken.

88En trouwens onder de schilders zelf ook_–

89Ik zag bij een kennis van mij10 verl. week een bepaald
90knappe realistische studie van een ouden vrouwenkop
91van iemand die direct of indirect leerling is van
92de Haagsche school. Maar zoowel in teekening als
93in kleur zekere aarzeling_/ zekere klein-
94geestigheid veel meer – docht mij – dan dat men
95ontwaart als men een oude Blommers of Mauve
96of Maris11 ziet_– En dit verschijnsel dreigt meer en
97meer algemeen te worden. Als men realisme
98opvat in den zin van letterlijke waarheid – n.l.
99preciese teekening en lokale kleur. Er is nog iets
100anders dan dat_–12 Nu – gegroet – met een handdruk_