1r:1
1Waarde Theo,
1*’t zal U zeker wel interesseeren hoe
2het staat met ’t beroep n. Helvoirt dat Pa heeft ontvangen_1
3Pa heeft tot de lui in Helvoirt gezegd dat hij het zeker niet
4in overweging kon nemen zelfs/ tenzij tractement H. in
5’t evene werd gebragt met tractement Nuenen_– En dit
6’t verschil in tractement opmaken – ze moeten er
7een f_ 150 bij leggen geloof ik – schrijft Pa heden dat zij niet veel
8bezwaar schijnen tegen te maken_– Dus ofschoon niets is
9beslist – gegeven de bereidwilligheid der brave inboorlingen
10van Helv. – er is wel degelijk kans op dat Pa het
11nu ingevolge van zijn eigen woorden in zeer serieuse
12consideratie zal dienen te nemen_– Dit is voor
13mij belangrijk om reden ik zeker niet trek zou
14hebben naar Helv. mede te gaan_– Hoe die zaak staat
15wou ik U eens precies zeggen_
16Dezer dagen ben ik ondanks het hier vrij terdeeg
17vriest nog buiten aan ’t werk aan een nogal
18groote studie (meer dan 1 meter) van een ouden watermolen
19te Gennep/ aan den anderen kant van Eindhoven.2
20Ik wil dat geheel buiten afwerken – maar ’t zal ook
21wel ’t laatste zijn dat ik dit jaar buiten schilder.
22Sedert ik U schreef ben ik bovendien aan andere
23studies doende – onder anderen twee koppen
24van polderwerkers_3
25'ik heb nu 3 lui in Eindhoven die schilderen willen leeren en die ik stillevens leer maken_4
 1v:2
26Ik durf gerust beweren ik in techniek van schilderen
27en in kleur sedert Uw bezoek5 ben gevorderd_
28En dat dit nog toe zal nemen ook_
29il y a les premiers pas qui coûtent6 in
30’t schilderen – ’t is later meer meegaande
31en ik heb sommige troeven in de hand_
32En ik geloof dat daar slagen mee te halen zijn_
33Nu weet ge dat ik een demarche gedaan heb/
34op nieuw bij Mauve en Tersteeg/ om te
35redresseeren wat vroeger is gepasseerd_
36Die demarche heb ik geen spijt van_
37Maar ze hebben geweigerd zich er mee in
38te laten – “zeer stellig” geweigerd_
39Dit decourageert me niet_
40Ik beschouw het als iets dergelijks als dat
41men een schij naar een expositie stuurt en
42geweigerd wordt_
43Men moet eerst eens of meermalen zelfs
44oppositie hebben_
45Dus nog eens/ ik heb geen spijt van mijn
46demarche en zal die hoogst denkelijk
47herhalen – niet precies direct – maar over
48niet al te langen tijd_
 1v:3
49Nu wou ik U zeggen dat het mij zeer
50aangenaam zou zijn als gij niet maar
51neutraal U hieldt in dezen – doch
52integendeel medehielpt om er door te
53krijgen wat ik wil_– Ik heb tegenover
54Mauve niet alleen doch ook tegenover T.
55ongelijk bekend_
56Te eer omdat ik geloof later ze zelf
57in zullen zien zij van hun kant dingen
58radicaal mis verstaan hebben_
59Wat ze nu nog niet zien_
60Dus van mijn kant heb ik ditmaal door
61zoo ver te gaan van heel royaal gedecideerd
62ongelijk te bekennen over vroeger/ verder
63eenvoudig huna werk te laten zien naar
64gelang het beter wordt/ en ben van eventueele
65excuses maken verder quand bien même af_
66Eens is voldoende, en hoefde ik desnoods niet eens
67in zóó ver als ik ’t gedaan heb, namelijk – onvoorwaardelijk.
68Hun royaal te krijgen van hun kant – is
69nu een tweede – werk gij daaraan mee
70als ge lust hebt_– Anders – laat maar
71waaijen doch dan ga ik over een tijd er
72toch alleen op nieuw op door_
 1r:4
77Ik weet niet hoe gij mijn laatsten brief zult
78hebben opgenomen – die toch niet kwaad gemeend
79was_Mijn zaken kunnen goed gaan en
80in ons beider belang wou ik we de kracht waar
81we over disponeeren kunnen/ concentreerden_
82Ik heb en Tersteeg en M. ook met een kort
83woord geantwoord op hun weigering/ om hun
84'te zeggen dat “ik het met Tersteeg eens was betrekkelijk
85dat het voor mij beter was nieuwe lui te zoeken dan oude relaties
86te zoeken te vernieuwen/ dat zulks wel degelijk mijn
87eigen idee ook is doch dat buiten en behalve dat/ ik toch
88vertrouwen genoeg in de toekomst heb dat ik het
89niet ligt zal opgeven ook zelfs oude relaties te herwinnen/
90beter dan vroeger zelfs_ Dit is mijn antwoord aan
91T. geweest_– En is ook mijn woord aan U –
92ik geloof dat het mogelijk is ook met U – op beter
93voet te komen dan den tegenwoordigen_
94Maar – ronduit gezegd – de laatste 1 1/2 of twee jaar vind
95ik gij te neutraal zijt geweest jegens mij en wensch
96ik meer hartelijkheid vooral en was de vriendschap
97me te koel en te weinig geanimeerd_
98Vind dit pedant van me als ge wilt – doch
99het is niet pedant maar ’t is uit grondige praktische
100redenen dat ik U hier op vroeger wees en nog eens wijs_

73Margo Begemann komt dezer dagen te Nuenen terug7 – ik ben altijd goede vrienden
74met haar gebleven en ’t is op mijn aanraden dat zij niet toegegeven heeft aan haar zusters die
75lieten merken dat ze maar liever hadden ze weg bleef en die haar nahouden dat zij huns inziens het verbruid heeft_
76Integendeel heeft haar familie verpligtingen aan haar en heeft zij in der tijd haar eigen geld in de zaak gegeven toen haar broer8 failliet is geweest_
 2r:5
101De zaak is hier dat indien
102zij en ik verkiezen van elkaar
103te houden, aan elkaar gehecht zijn
104'– trouwens al lang geweest zijn –
105is dit geen kwaad van ons of iets
106wat men ons verwijten mag_
106a’t Zij aan haar ’t zij aan mij_
107En in mijn oog is het iets absurds
108dat de lui meenden zich hierover
109’t hoofd te moeten opwinden – nog wel –
109ain hun meening – in mijn of in haar belang_– Dat was een
109bslechte dienst_
110Iedereen moge dit doen met
111de beste intenties – doch – – –
112Louis Begemann – die had ook
113zijn bezwaren maar was
114zóó en bleef zóó dat en zij
115en ik met hem konden praten/  2v:6
117en dat het nog niet veel erger
118afliep is juist doordat hij
119humaan en bedaard was en
120toen dat met haar gebeurde, waar
121ik alleen van wist, kon hij helpen
122en al de anderen hinderden slechts_
123En in de maatregelen toen te nemen
124zijn we ’t volkomen eens
125geweest_
126Drie dagen te voren trouwens had
127ik hem al gewaarschuwd en gezegd/
128ik ben bezorgd over je zuster_
129Zeer zeker is het dat zij
130vroeger of later zoowat al de lui
131hier in de buurt meer of minder
132goedheid en diensten heeft bewezen/
133’t zij in ziekte ’t zij als ze in een of
134andere ongelegenheid waren.
 2v:7
135En zij en ik zijn juist gehecht geworden
136tijdens de ziekte van Moe.
137Zij schrijft mij nu nog pas:
138als er soms zieken zijn in Nuenen/
139ga gij er dan toch eens kijken
140en zie of er iets te helpen is_
141Enfin – er zijn duizend dingen
142in haar van dien aard.
143En dat er hier een zeer deplorabel
144misverstand heeft plaats gehad/ dat
145is het allerzachtst wat men er van
146zeggen kan_
147Ik geloof van U dat van achteren
148beschouwd gij nu niet meer
149zóó zoudt spreken als op dien
150avond.9
 2r:8
151Dat gold mij alleen – en
152ik kon er tegen/ dus er is geen sprake
153van verwijt mijnerzijds tegen U in deze
154zaak_
155Alleen tot explicatie voor U zeg ik/
156even als gij spraakt tot mij die er
157tegen kan/ spraken haar zusters10
158tot haar die bleek er radeloos door
159te worden. Gij hebt part nog deel hieraan
160want ge spraakt tot mij die er tegen
161op kan en ge spraakt niet tot haar_
162Maar de eigentlijke schuld ligt
163aan haar zusters/ of liever vooral één der
164zusters die te verharder blijkt daar
165zij eigentlijk nog mokt
166en rancune heeft_
167Gij – zoudt me zelf moeten herzeggen
168dat ge rancune houdt – eer ik er
169U van zou verdenken_
170Zooveel als dit laatste mijnerzijds tot U_


25 ik [...] maken.– < Written later in the left margin on p. [1r:1] (Waarde [...] polderwerkers.– (l. 1-24)); inserted by us.
84ik < ““ik
104 – trouwens < trouwens
top