1*Uw brief heb ik ontvangen en ik dank 2'U daarvoor en voor het ingeslotene.
3Dat gij schrijft dat gij weer voor uw kwade halfjaar 4staat – want dat duurt geloof ik 1/2 jaar – is niet precies 5een prettige tijding voor U om te schrijven noch 6voor mij om te ontvangen_–
7Wij moesten echter zien er iets aan te doen om te 8maken het beter ging voor ons beiden.
9Vóór ik Uw brief & ingesl. ontving had ik reeds iets gedaan 10wat ge wel niet goed zult vinden doch waaromtrent 11ik Uw opinie ook niet veel tel/ moet ik tot mijn leedwezen 12zeggen. Ik heb nogmaals een poging in ’t werk 13gesteld om weer op goeden voet met Mauve te 14komen/ zoo mogelijk ook met Tersteeg_– Ik weet niet 15of dat gelukken zal – ik moet echter meer 16ruimte hebben want met den besten wil van 17de wereld/ als men zoo als ik nu EEN VOL JAAR 18EN LANGER gansch buiten de schilderwereld is 19geweest/ raakt men buiten doodgewerkt en 20moet zich opfrisschen.
21Dat voelt of begrijpt gij nooit en zegt 22“schilder maar door” en meer weet ge niet_– 23Ik neem U dat niet kwalijk maar 24ik vind het ook niet intelligent van 25u – weet dat wel_–
26Het is volkomen waar wat gij zegt: 27“dat als ik goede schilderijen maak ik er eer 28iets door tot stand brengen zal dan door over 29'revolutionaire kwesties te discoureeren”_(*)1 30Dit vind ik zelfs dermate waar/ dat 31ik terwijl ge dit schreeft juist weer een 32demarche deed/ regtlijnig voor den vooruitgang 33van mijn werk/ juist door te vragen weer 34eens op ’t atelier van Mauve eenige studies 35te schilderen.2
36Ge zijt telkens in tegenspraak met 37uw eigen – op de bovengenoemde 38zinsnede(*) in Uw brief volgt direkt 39de vraag: dat ge me vraagt of ik U 40soms nieuwe elementen aan de hand 41kan doen over de hervormingskwesties 42in den handel_–
43Wil ik er U een aanraden in 44'Uw en in mijn persoonlijk belang (laat het algemeene staan):a steun 45mijn demarche bij Mauve 46en bij Tersteeg.–
47Help me vlot wordenb en geld verdienen/ 48niet alleen door het geld te sturen 49doch 51ook door Uw 52invloed en meer zamenwerking en beter allooi van vriendschap_ 53Ik zeg nog eens/ steun b.v. de 54demarche door mij gedaan 55want die had al vroeger moeten 56gedaan worden met appui 57uwerzijds er bij_–
58Doe dat royaal en flinkweg/ 59niet aarzelend en slag om den 60arm houdend als ’t er op aan 61komt_–
62Er zit kracht genoeg in me 63om wat te kunnen en te verdienen 64ook. En dan – zoo als 65ge zelf zegt – als ik vorder 66met mijn schilderijen en een 67goed zelfstandige positie herover 68ben ik meer waard dan nu_–
1r:4 69Dan – later dus – als ’t me wat 70beter gaat – wil ik heel graag 71trachten U nieuwe elementen te 72geven voor die kwesties van hervor- 73ming in den handel – waaromtrent 74ik wel degelijk mijn idees heb/ 75die voortvloeijen uit eigen ondervinding 76van wat hinderlijk is voor den 77vooruitgang van de schilders en welke 78soort dingen het schildersleven soms 79ondragelijk maken_–
80Nu – vind ik ’t moment niet 81om U daar lang over te schrijven_ 82'Ik zeg alleen dit – als gij of als ik 83geld noodig hebben om vooruit te komen 84en als we maar met halve kracht werken 85kunnen op ’t moment om finantieele 86redenen/ moeten we zorgen we dit krijgen 87en tobben tot we ’t hebben – Niet 88redeneeren: “we staan voor een half 89'jaar dat in ’t finantieele slecht zal zijn dus schik 90'je daarnaar”_– Wat er moet zijn dat 91kan ook gevonden worden_–
92Ik heb aan Mauve geschreven en aan T. Wilt gij 93appuyeeren/ tant mieux_–
95Versta me echter wel – ik heb niet 96klagenderwijs geschreven aan M. 97of aan Tersteeg. Integendeel 98maar ik heb zoo krachtig ik kon 99gezegd: geef me nog eens 100gelegenheid eenige studies te maken 101bij Mauve_–
102Dat heb ik gevraagd – niets anders 103en daar heb ik ook alleen 104behoefte aan_–
105Het geldelijke moeten zij ook 106niet eens in gemengd worden_– 107Als ik ’t zelf niet uitsparen kan 108moet gij een uiterste poging 109doen om me een extra 110frs 100 te zenden want ik ga 111niet voor lang_–
112of als gij absoluut niet kunt moet 113Pa voor zien te schieten_– 114Ik zal er op hameren tot ik 115het er bij M. doorkrijg_–
2v:6 116Als ’t mij alleen niet lukt moeten 117we zamen Mauve ’t vragen 118tot dat hij ’t doet_–
119Dan – daarna – heb ik weer 120eenige wenken om mijn werk 121hier te verbeteren en er 122mee te vorderen_
123En heb weer een pied à terre 124bij een goed solied schilder_ 126En dan guarandeer ik er 127binnen kort wat gebeurt – 128’t zij dat ik eens exposeer ’t zij 129dat ik eens verkoop_–
130Als ik U schreef AGIR/3 131is dat geen WOORD Theo – hoor! 132maar dan is het om u te zeggen: 133gaan we zamen vooruit of 134blijft ge liever achter?–
135ik heb liever we zamen vooruitgaan 136doch gezanikt mag er niet worden_2v:7 137Als het geldelijke een bezwaar 138was en voor U en voor Pa 139dan zou ik ’t van Rappard 140kunnen krijgen_
141En dus courage! maar 142laat ons zamen vooruit 143gaan en er zamen op 144hameren tot wij dat er door 145hebben_–
146Wilt ge niet mee doen dan 147ga ik alleen er op door_– 148Antwoord me nu hier eens op_– 149Natuurlijk hoor ik misschien niets 150van M. of T.
151als ik iets hoor schrijf ik U direkt_ 152En duurt het te lang dan moet het 153herhaald worden/ of door mij alleen 154of door ons beiden/ net zoo als ge 155wilt.– ’t Gaat Rappard heel best 156en meer anderen ook maar die 157hebben waarachtig ook niet enkel 158maar geduld en lijdzaamheid gehad. 159We moeten vooruit_–
160Wen U aan dat idee dat we 161ons bewegen moeten_
162Ik heb niet voor niets sedert ik 163’t eerst bij M. was geblokt op de 164gronden van teekening zoowel als van 165kleur en schildertechniek_–4
166Ik heb iets bij geleerd maar ik 167heb er Mauve of iemand anders 168die heel knap is nog eens bij 169noodig – niet om me over 170’t paard te ligten – doch 171om me wat courage te geven 172die mij ontzinkt als het 173al te lang zanikt.
174Vooruit – en ’t bliksemt 175niet als ’t mislukt – als 176’t mislukt dan op nieuw_–
177Er moet krachtig doorgezet worden – met 178verfrischte energie – en dan kan de zaak 179tusschen U en mij tot beider satisfactie 180uitkomen en in plaats van standjes 181en hatelijkheid kan er iets pittigs en 182goeds uit voortkomen_–
183Het is zeer waar dat ik dit jaar voor mijn 184werk eerstens/ tweedens ook voor mezelf/ meer 185heb uitgegeven dan ’t vorige_– Hier heb ik echter 186geen spijt van – ik ben ook gevorderd juist in 187’t geen later den boel redresseeren kan in ’t schilderen 188en – wat ik betreur is alleen dat ik nog niet 189een paar honderd gulden meer heb kunnen 190besteden. Wat ik er mee gewonnen heb is 191dat b.v. in een morgen ik nu grifweg 192tegenwoordig een kop schilder naar ’t model 193en dat eindelijk mijn kleur degelijker 194en juister wordt en er meer karakter komt in 195de techniek_– Nu kan ik me best begrijpen 196het zeggen van mij – ik heb er geld voor 197noodig gehad en nog noodig – gecritiseerd 198wordt_– Doch ’t is niet weg te cijferen 199voor ’t schildersberoep men evenzeer 200een bedrijfskapitaal noodig heeft als voor 201eenvoudig ’t schoenmakersberoep b.v.
207Zoodat het geld van U/ b.v. stel 208dat op een frs 5000.- desnoods/ 209mijn bedrijfskapitaal is_–
210De rente hiervan – als we die tot 21120% kunnen brengen door energie 212van ons beiden – zou een bewijs zijn 213van de juistheid van Uw inzigten 214en tevens ook van de mijnen en 215van ’t goed inzien der zaken_–
216Dat resultaat nu – van een 20% 217'rente s’jaars over frs 5000 – wou 218ik gij meehielpt te krijgen_–
219Dit zijn cijfers en zaken en ge moet 220zien ge Uw vertrouwen en energie terugkrijgt 221voor de kwestie_–
222Om dat resultaat te bereiken moet ik 223hard werken – maar – mijns inziens – 224kunt gij van uw kant wel eens doen wat ge 225vroeger zeidet te zullen doen – mijn partij 226trekken – niet in ’t neutrale doch in ’t 227energiek positieve_–
228'Ik zeg U nog eens uit volle overtuiging/ 229uit een oogpunt van ZAKEN – als handelaar 230als ge wilt: 231dat het systeem om slechts zaken te doen dan 232wanneer men zeker is van reussite/ niet het 233beste is en eigentlijk een uit een mediocre oogpunt 234de dingen beschouwen_–
235Zaken doen/quand même iets doen en 236zich bewegen om zich te bewegen/ hatende 237de stagnatie en steriliteit/ is mijns inziens een 238meer royalen en ook beter rendeerenden weg_– 239Dus het eeuwige – geen slag om den arm 240'houden – het niet al te zwaar tillen der dingen – 241'het een zeker zelfvertrouwen hebben – die 242dingen/ ik sprak er vroeger reeds over/ en 243wat enkele latere jaren me wezen/ was 244voorzeker het meer overtuigd worden dat het 245doorzetten van een gevecht en het zich concentreeren 246op enkele punten/ zich dan echter ook gansch 247en al wagende/ ’t beste is_–
248Doch hieraan twijfelen de koelere 249karakters – de Bourdoncles5 – ik apprecieer echter ook die regt 250gaarne en ze hebben wel degelijk hun kwaliteiten – 251doch om iets te drijven/ door te zetten/ 252te winnen.... als ’t daar op aan komt 253vervallen ze in hun weifelen en aarzelen_–
257Ziehier nu – ik moet voor mijn vooruitgang/ 258juist omdat het er me mee vlot/50 koppen schilderen_– 259Zoo dra mogelijk en achter elkaar_– 260Ik heb berekend/ maar het is niet doenlijk 261met die kracht te werken die ik er wat moeite 262en inspanning betreft graag aan spendeeren wil/ 263zonder extra_– Ik heb een overjas noodig 264gehad – juist omdat ik mijn kleeren ook meer 265soigneer dan vroeger – en meer dingen/ ook de 266'verfrekeningen/ nemen veel af van wat ik krijg_– 267Zoo dat om mijn plan te volvoeren in 268korten tijd/ werkende full speed (in plaats van 269'zuinigheidshalve – en toch/ juist dat kan niets bezuinigen – 270half speed)/ ik een extra frs 100 moet zien 271te krijgen_– Ik moet om Tersteeg en Mauve 272te winnen iets bepaald energieks doen nu/ na 273de zaak geentameerd te hebben_– Is ’t nu 274persé ondoenlijk ge me dit bezorgd_– 275Ik moet het ijzer nu smeden/het is heet 276doch – beste broer en vriend – STOOK 277’T VUUR OP_ adieu_