1*Voor ik naar Schevening ga wou ik 2nog even een woordje met U praten. Ik heb ’t maar eens 3doorgezet met de Bock dat ik bij hem een pied à terre 4krijg_ Misschien zal ik nu & dan bij Blommers eens 5aangaan ook.1 En dan is mijn plan een tijd lang 6Schevening geheel & al als hoofdzaak te beschouwen/ 7s’morgens er heen te gaan en den dag te blijven/ 8of anders als ik t’huis moet zijn dat t’huis zijn 9in ’t middaguur te stellen als ’t te warm is en 10dan s’avonds er weer heen. Dit zou me 11nieuwe idees geven vertrouw ik/ en rust/ niet 12door stilzitten maar door verandering van 13omgeving en bezigheid. Ik zit anders hier 14wel nog diep in ’t werk. Vandaag nog eens 15den Weesman2 gehad en wel voor iets dat me 16plotseling in ’t hoofd kwam ik nog eens door wou 17zetten voor ik aan iets anders begin. Ge moet 18weten ik toch nog eens in ’t weeshuis ben geweest 19op een bezoekdag.3 Toen had ik daar het 20tuinmannetje gezien en geteekend uit het raam_4 21Nu/ dat wou ik niet laten schieten en 22staat er nu op in dezen vorm zoo 23ongeveer/ voor zoover ’k me uit t’hoofd 24herrinner.5
25Gisteren avond heb ik een cadeau gekregen dat mij enorm 26pleizier deed (van die twee landmeters – want er is een 27tweede nog bijgekomen sedert)/6 namelijk een 28zeer echt Scheveningsch buis met staanden kraag/ 29pittoresk verkleurd en gelapt.
30Ik heb voor zoo veel me doenlijk was mijn 31schildergerij in orde gebragt & aangevuld 32wat ik mankeerde en me van tramkaartjes 33voorzien &c.
34Van morgen heb ik de negatieven gezien 35van drie photos_7 Ik ben verlangend naar 36de drukken en heb wel hoop zij alzoo in 37’t klein iets zijn zullen waarmede 38wij bij de illustraties zullen kunnen
1v:3 39demarches doen. Ik denk er over het 40tuinmannetje van heden ook te laten doen want dat figuur 41is veel/ veel uitvoeriger dan in dezen krabbel/ 42en entourage ook minder tam dan 43hier. Ik hoop U volgende week 44drukken van photos te kunnen 45zenden.
46 Maar kerel/ ik wou U wel vragen 47Uw uiterste best te doen om als 48’t eenigzins kan mij nog iets te 49sturen want ik ben reeds à sec door 50een & ander ik absoluut noodig had 51om Schevening te kunnen beginnen_ 52Het hoeft niet veel te zijn maar 53iets om den tijd door te komen 54en in ’t duin niet absoluut op een 55droogje te zitten.–
56De photos zijn Zaaier/ aardappel 57wroeters en Turfstekers/ laatstgenoemde 58kwam mij voor ’t best te doen_
59Vindt ge dat niet aardig van die landmeters/ 60’t zijn aardige/ vroolijke lui die me veel 61gezelligheid al hebben bezorgd_
62Ze beginnen werkelijk wel aardige schetsen 63te maken maar zitten beiden voor hun
1r:4 64eindexamen/ een voor dat van landmeter en 65den ander voor ingenieur.
66Als ik me wat georienteerd heb op Schev. 67dan zal ik de vrouw nu en dan 68meenemen om te poseeren of ten 69minste plaats & grootte van figuren 70aan te kunnen geven.
71Ik verlang erg naar U kerel/ ik 72hoop er bij ’t werk iets zijn zal 73waar ge eenig pleizier in hebt en 74dat ge wat gevorderd vindt_ Bock 75zag nog sommige geschilderde studies van 76verl. jaar en vond er iets in maar 77mij bevallen ze hoe langer hoe minder/ 78ik hoop er beteren te maken dit jaar_
79Zondag krijg ik den photograaf8 op 80’t atelier om eens met hem te praten wat ’t best voor photos 81zou zijn onder de figuren die ik heb_
82Ik zou niet weinig in moeielijkheid zijn als gij absoluut 83niets extras zenden kondt_ Ik heb enkel het bepaald 84onmisbare genomen voor de schilderdoos maar heb toch 85zoo goed als niets kunnen overhouden.
86Het Scheveningsch buis is me een meevallertje_ 87Ik schreef U eens dat ’t me misschien gaan zou als toen ik jaren 88geleden ook te s’Hage woonde/ dat het eerst een beroerden tijd 89zou zijn maar later prettiger worden.9 ’t is in menig opzigt 90dezen laatsten tijd gezelliger en prettiger geworden 91al. Nu adieu, doe wat ge kunt en geloof me/ 92met een handdruk
93Iets wat ik U nog wou zeggen is 94dat de figuurstudies voor de 95groote teekeningen in mijn 96oog veel beter zijn dan de 97teekeningen zelf.
98Dat een vrij groot aantal 99van die figuren iets is wat 100ik al vast op ’t atelier heb 101en ik meen me van een 102blijvend nut zullen zijn in ’t jaar 102adat voor de borst staat_ 103’t Is niet dat ik moedeloos ben 104over ’t afgeloopen jaar sedert Uw 105laatste bezoek en nu/ maar hadden 106de inkomsten iets ruimer geweest 107kunnen zijn/ we waren met ’t schilderen verder 108gevorderd.
130Tegenover andere schilders tracht ik 131mij wat kort af en als geen oogenblik 132twijfelend te houden.
133Als we ’t volgend jaar geschilderde studies 134konden hebben/ even vast geschilderd als 135de tegenwoordigen vast geteekend zijn/ 136zoo meen ik dat we de bataille voorloopig 137gewonnen konden rekenen.
138Vóór dien tijd zal het er nog spannen 139en als we wat kracht kunnen vernieuwen 140zullen we die tot het uiterste moeten 141inspannen en in geen geval er te veel 142van hebben kunnen.
143Ik denk dat vriend Rappard niet 144ongenegen zal zijn ons nog een 145handje te helpen nu en dan_11
146Hij heeft me onlangs gezegd dat hij met 147vernieuwde gedachten van mijn atelier 148'was gekomen – en ik van ’t zijne ook12 – 149maar de kracht waarover ik momenteel 150beschikken kan is niet veel.
151Ofschoon ik van C.M. geen syllabe antwoord ontving op mijn 152schrijven13 en croquis van Turfspitters14 en zandgroef/15 zoo 153geef ik hem niet geheel op.
154Verleden jaar was hij over de laatste zending teekeningen 155niet in zijn humeur en schreef me een onaangenaam 156briefje.16 ik repliceerde daarop dat Rappard 157die zelfde teekeningen had gezien en in plaats van ze 158minder te vinden dan mijn vorigen ze gedecideerd beter 159had gevonden. Ik was toen al ziek en kreeg C.M_’s 160antwoord in het gasthuis/ hij had ze nog eens nagezien/ 161ja er waren goede dingen in en als ik eens iets 162anders had zouden we verder zien. Ik heb echter 163niet direkt er op willen doorgaan/ tot nu pas_ 164Dat hij geen relaties wilde aanknoopen nu moet hem 165zitten in dingen die hij over “wangedrag”/ dat ik 166met eene vrouw woon en kinderen zonder reeds getrouwd te 167'zijn/ hoorde. Met Francken/ zijn eigen zwager/ wilde 168C.M. ook een tijdlang weinig te doen hebben om soortgelijke 169reden weet ik/ omdat ik met C.M_ eens te Parijs geloopen 170heb zelf en hij me zeide “daar woont mijn zwager maar 171ik kan er niet naar toe gaan om reden dat hij 172'met ‘een gemeen wijf’ woont”.17 Nu echter heb ik expres 173C.M. betrekkelijk voor den uitersten nood in petto 174gehouden en ik denk er over dat het goed zou 175kunnen zijn als gij eenige van de beste studies 176hem eens liet zien en ronduit tot hem spraakt 177dat er hoop is op overwinning als we 178het maar uit kunnen vieren en volhouden en 179dat ik hem niet vraag om geld zoo maar doch 180overeenkomstig onze eerste afspraak van verl. 181jaar zou wenschen hij me geld gaf voor studies 182die ik zelf heel graag later weer zoude 183terug koopen van hem of ruilen voor aquarel 184of schilderij.
127Ik heb eigentlijk van Oom Cent ook nog een bepaalde belofte dat 128hij teekeningen van me nemen zou doch ik heb hem er nooit meer 129over gesproken, sedert twee jaar geleden.18
148 gekomen – < gekomen
167 hoorde. < zitten.
172 woont”. < woont.
127-129 Ik [...] geleden. < In the right margin on p. 2 (Het is [...] pooten.) l. 17-34; inserted after l. 184.