1*Uw brief heb ik ontvangen & het ingeslotene 2en direkt de huisbaas betaald. Aangezien er hypotheek op het huis is 3wordt de huur ontvangen door een ander en die heeft verl. 4maand ook nog pas de menschen beneden er uit gezet en 5maakt korte wetten.a Hetgeen gij zegt omtrent die verdeeling 6van de maand in 3 zoodat ik 1. 10. 20. het geld ontvangen 7zou is mij hoogst welkom_ Dat is voor mij veel gemakkelijker_ 8Ik behoef U niet te zeggen wat een uitkomst Uw brief was.
9Hebt gij de teekening Scharrendroogerij1 ontvangen. 10Ik ben bezig er daar nog een paar bij te maken,2 zoodat gij er 11een stuk of 3 op deze zelfde manier zult hebben.
12C.M. heeft er ook op deze manier3 maar heb nog niets vernomen.
13’t Geen gij schijnt te vreezen/ n.l. eene mogelijke 14demarche die de familie misschien zou willen nemen 15om mij onder curateele te brengen/ daarover wil ik 16U nog eens iets zeggen. Wanneer gij meent “een paar 17getuigen (en dan nog valsche) behoeven maar te verklaren dat 18gij Uwe finantieele zaken niet kunt beheeren en dat is voldoende 19om Pa het regt te geven u het burgerregt te ontnemen en 20onder curateele te stellen”/ wanneer gij/ zeg ik/ werkelijk 21meent dat zulks tegenwoordig zoo makkelijk gaat dan 22neem ik de vrijheid zulks te betwijfelen.
23De onder curateele stellingen waarvan dikwijls 24zoo schandelijk misbruik gemaakt is om personen 25die men “lastig” of “onaangenaam” (mauvais coucheur)4 26vond uit den weg te ruimen/ gaan tegenwoordig zoo 27grif niet meer. En de wet geeft den beschuldigde 28'gelegenheid tot appèl en veel ressources_
29Doch/ zult ge zeggen/ een listig advokaat verdraait 30'de wet &c_ &c. – que soit maar ik zeg U/ in 31den tegenwoordigen tijd gaan de onder curateele 32stellingen niet meer op zoo vlot & zoo grif....
33Mij is een voorbeeld bekend waarin het zelfs 34de jesuiten is mislukt een persoon die men 35weg wou ruimen onder curateele te krijgen 36om de eenvoudige reden dat die man zei/ ik 37ben volstrekt geen persoon op wie de curateele in 38’t minst toepasselijk is/ en niet toe wilde geven.
39Verder een voorbeeld van iemand die/ tegen zijn zin 40ergens onder opzigt gesteld zoodat hij niet gaan 41kon waar hij wilde/ waarschuwt den persoon die dan opzigt 42over hem hield dat hij het regt niet had hem de vrijheid te 43ontnemen en hem moest laten gaan... waarschuwt 44een paar keeren dood bedaard en kalm doch ontvangt 45een weigerend antwoord. Slaat toen met de pook zijn 46bewaker de harsens in en blijft er dood bedaard bij staan 47en geeft zich gevangen. De zaak wordt onderzocht en 48'’t resultaat was volkomen vrijspraak (want er bestaat in 49'sommige uiterste gevallen een “regt van zelfverdediging”) 49aen toen er kwestie was van den moord werd de eerste zaak op nieuw onderzocht en bleek het de 49bbeschuldigde niet iemand was die curateele verdiende.
50Kortom – in den tegenwoordigen tijd is het niet gemakkelijk 51iemand onder curateele te stellen die kalm en mannelijk en 52rondborstig protesteert. Ik geloof eigentlijk niet dat de 53familie zoo iets doen zou... maar/ zult ge zeggen.. 54bij gelegenheid van Gheel5 hebben zij het al willen 55doen. Helaas ja – Pa is er toe in staat – doch 56ik zeg U/ als hij zoo iets durft te ondernemen zal 57ik hem staan tot het uiterste. Hij mag zich wel eens bezinnen 58voor hij begint mij te attaqueeren doch nog eens/ ik twijfel 59of zij zooiets zouden durven. Willen & durven zij/ ik zal niet gaan 60zeggen “och doe dat als ’t je blieft niet” – maar integendeel 61hun gerust hun gang laten gaan zoodat zij er publieke schande 62door oploopen & de kosten van de affaire op hun dak krijgen. 63Ik zeg U/ mij is een geval bekend waar eene familie 64van adel en zeer rijk iemand onder curateele wilde brengen 65en advokaten en jesuiten voorspande – en toch 66'niet er in slaagde den persoon in kwestie onder curateele te laten stellen – ofschoon men 67twee bezwaren tegen hem inbragt/ primo ongeschiktheid 68voor finantieele zaken & secundo gekrenkte geestvermogens_ 69Hij protesteerde en de regter liet de familie officieus 70weten dat zij wel zouden doen de zaak te laten varen/ 71zelfs voor dat effektief een regtsgeding begon, 72moest de familie opgeven.
73Nu zeg ik nog alleen dit – dat/ het U bekend zijnde 74dat ik ten allen tijde protesteer tegen iets dergelijks 75'indien vroeger of later 76men b.v. van eene mogelijke ziekte of ongesteldheid 77van mij zou profiteeren kunnen om iets tegen mij 78te ondernemen/ gij weet zulks niet met mijn consent is.
79In geval van ziekte hoop ik dat gij er 80U tegen zoudt zetten als men van mijn magteloosheid 81misbruik maakte_– In gezonden toestand kan 82ik het alleen wel af en ben niet bang voor iets 83van dien aard. En het wil er bij mij niet in dat men werkelijk 84zoo’n maatregel nemen zou – doch weet gij vroeger of later 85dat men démarches doet/ laat mij het weten.
86Ik bedoel natuurlijk niet wanneer men er over praat 87of er iets van zegt/ de praatjes laat ik over 88mijn kant gaan – maar niet alzoo als het de daad 89zou worden_Doen zij iets dan hoop ik dat ge me 90waarschuwen zult. De wet over de curateele is mij bekend/6 91ik geloof niet dat zij mij iets doen kunnen_
92Ik heb nog eens in mijn leven maar veel jaren geleden een brief gehad 93in den zelfden trant als Uw laatsten_ En dat was van H.G.T. 94wien ik over iets geraadpleegd had waar ik altijd spijt van gehad 95heb dat ik hem over sprak. Toen/ weet ik wel/ overdonderde 96mij een soort angst en was ik bang voor mijn familie_ 97Nu – een jaar of 10/ 12 later/ heb ik over de verpligtingen 98jegens & de verhouding tot mijn familie anders leeren denken. 99Pa tamboureert altijd op “eerbied & gehoorzaamheid” die 100ik hem schuldig zou zijn_ Het is mijn intentie niet te beweeren 101dat een kind geen eerbied & gehoorzaamheid aan ouders zou verschuldigd 102zijn/7 alleen wil ik er op wijzen dat Pa wel eens 103groot misbruik ervan maakt en b_v. wanneer men het niet met 104hem eens is zulks onmiddelijk als oneerbiedigheid aanmerkt. 105Het zou er mooi uitzien als ik mijn leven inrigtte zoo als 106Pa dat willen zou. Het is zeer zeker dat er dan van mijn teekenen 107niets meer komen zou want ik zou niets meer kunnen 108doen. Ik zal met de zienswijs van Pa accordeeren & spreken kunnen wanneer Pa 109verstand van kunst krijgt en dat zal nooit gebeuren. De dominés 110brengen “het schoone” dikwijls in een preek te pas maar 111dan is het er ook naar & fameus zwaar op de hand.
112Nu ben ik blij dat gij mij ronduit gezegd hebt wat Uwe 113gedachte was omtrent Sien/ n.l. dat zij intrigueerde en 114ik door haar mij verneuken liet. En ik kan mij begrijpen 115dat gij zoo iets denken kunt omdat er van dergelijke 116dingen voorbeelden zijn. Evenwel herinner ik mij eens 117een meid die zooiets probeeren wou zoo erg kort af de 118deur voor den neus te hebben digt gesloten dat ik eenigzins 119betwijfel of ik zoo vatbaar ben om het slagtoffer van eene 120grove intrigue te worden.
121Het is met Sien zóó gesteld dat ik werkelijk aan haar gehecht 122ben & zij aan mij – dat zij mij een trouwe hulp is die overal 123mee gaat – en die met den dag mij onontbeerlijker wordt. 124Ik heb een minder hartstogtelijk gevoel voor haar dan verl. jaar 125voor Kee Vos, maar eene liefde zooals die voor Sien is het 126eenige waar ik nog vatbaar voor ben juist na het teleurgesteld 127worden in dien eersten hartstogt. Zij & ik zijn twee ongelukkigen 128die elkaar gezelschap houden en den last zamen dragen 129en juist daardoor wordt het ongeluk in geluk veranderd 130en wordt het ondragelijke dragelijk. Haar moeder is net een 131oud vrouwtje zooals Frère ze schildert. Nu begrijpt gij wel dat ik 132om de formaliteit van trouwen niet heel veel geven zou indien de familie er niet 133om gaf mits ik haar maar trouw blijf_ Alleen Pa, dit weet ik 134wel bepaald, hecht daar wel degelijk aan en ofschoon hij niet goed vinden 135zal dat ik haar trouw vindt hij ’t nog veel erger als ik met 136'haar leef zonder trouwen. Zijn advies zou wezen: 137haar verlaten/ en dat advies zou hij uitbrengen in dezen 138vorm: wachten/ ’t geen de dood in den pot is en 139zeer ontoepasselijk. Dat is Pa... dingen die urgent 140en pressant zijn schuift hij op den langen weg en 141kan zoodoende iemand helsch maken. Laat Pa dus 142maar zijn “wachten” voor zich houden want als hij het 143zeide zou ik mij niet in kunnen houden. Ik ben iemand 144van 30 jaar met rimpels in ’t voorhoofd & trekken in mijn gezigt als 145of ik 40 was en mijn handen zijn vol groeven – doch 146ik wordt door pa/ door zijn bril heen/ beschouwd als 147een jongentje (het is 1 1/2 jaar geleden dat Pa mij schreef 148'“gij zijt in Uwe eerste jeugd”)_ En dat wordt dan gezegd met 149een dubbeltje wijsheid er bij dat ik al zoo dikwijls gehoord heb_ 150Weet gij waar ik Pa en Oom Stricker 151bij vergelijk... bij “Les deux augures” van Gerome_8 152Doch ik ben een “mauvais coucheur” – que soit.
153Nu zult gij zeggen: Vincent verdiep U liever 154in de perspectief en de Scharrendroogerijen_ 155En dan zeg ik/ daar hebt ge groot gelijk in broer 156en daarom ga ik aan de twee teekeningen werken 157die bij de eerste hooren en welke gij weldra 158ontvangen zult als een bewijs dat ik niets liever 159doe dan juist mij verdiepen in de dingen van de natuur 160en het teekenen/ zonder mij door zulke, mij fameus dwaas 161voorkomende dingen te verdiepen als onder curateele stelling. 162adieu/ met mijn hartelijken dank voor Uwe trouwe hulp_
164Ik hield dezen brief nog op omdat ik graag te gelijk nog de teekeningetjes had gestuurd doch er moet 165nog aan gewerkt worden. Toch is er al een af/ n.l. nog een scharredroogerij.9 Sien en ik hebben 166dagen achtereen van s’morgens tot s’avonds als ware bohemiens er voor in de duinen gecampeerd/ 167wij namen brood mee en een zakje koffij en halen dan heet water bij een water & vuur vrouw10 op Schevening_ 168Die water & vuur vrouw met haar entourage is fameus_– Onbeschrijfelijk aardig/ ik heb dat 169winkeltje reeds s’morgens 5 uur bezocht toen de straatvegers er hun koffij kwamen drinken. Kerel 170dat zou wat zijn om het te maken!!! alleen het poseeren van de noodige lieden zou me tamelijk wat kosten 171maar het is in mijn hart om het te doen. Schrijf mij bij gelegenheid vooral eens wat ge denkt 172van deze drie laatste teekeningen. En ook of het U werkelijk voorkomt dat ik banger moest 173zijn dan ik ben over de mijns inziens onmogelijke onder curateele stelling. Want ik 174zou er niet zorgeloos over zijn als er werkelijk demarches toe genomen werden/ dat 175spreekt van zelf. Het convenieert me slecht om nu naar Etten te gaan/ primo om- 176dat ik zoo in mijn werk zit/ 2 omdat de reis me meer zou kosten dan me lief is te missen 177& ik ’t aan Sien beter besteden kan.
178Ik vind het een heerlijk vooruitzigt dat gij komt/ ik ben wel verlangend te weten 179welke impressie Sien op U zou maken. Er is niets bijzonders aan haar/ alleen het is juist 180eene gewone vrouw uit het volk die voor mij iets subliems heeft. Wie één gewoon alledaagsch 181persoon liefheeft & door haar bemind wordt is al gelukkig – ondanks den donkeren kant van ’t 182leven.
183Was het niet geweest dat zij dezen winter hulp noodig had zoo was de band tusschen haar & mij 184in de gegevenen na mijn teleurstelling en gekrenkte liefde niet ontstaan. Nu echter was 185het juist het gevoel van tot iets nuttig te kunnen zijn après tout/ ondanks die teleurstelling 186toch/ hetgeen mij tot mij zelven bragt en deed oprijzen. Het is niet dat ik het gezocht heb doch ik 187heb het gevonden en nu is het een daadzaak dat er eene warme genegenheid tusschen haar en mij 188is en het zou mij nu weinig passen die op te geven.
189Ik zou misschien onverschillig & sceptisch geworden zijn als ik Sien niet ontmoet had – maar mijn werk 190en zij houden er nu activiteit in en dit wil ik er nog wel bijvoegen_ Omdat Sien zich toelegt op 191al de sjouwerij en tobberij van het schildersleven en zoo willig is met het poseeren zal ik met haar 192geloof ik een beter artist worden dan als ik Kee Vos gekregen had. Want Sien is niet zoo gracieus 193en heeft misschien of liever zeker heel andere vormen doch een zoo goeden wil en devouement 194dat ik er door getroffen ben.
195Nu heeft Heyerdahl Sorrow gezien11 doch de drie laatste teekeningen zou ik graag willen dat een 196teekenaar/ b.v. Henri Pille eens zag. H. Pille kent me zeker niet meer ofschoon ik met hem in 197gezelschap ben geweest12 en ik weet dat hij iemand is die in zijn manier van doen soms heel raar 198is/ en weet niet of hij iets zeggen zou_ Doch ik wou alleen weten of de teekeningen eenige 199impressie op hem zouden maken en of ze hem sympathiek mogten wezen. Ik zeg dit voor ’t geval 200gij Henri Pille nu & dan tegen ’t lijf loopt want het zou als bij toeval moeten zijn dat gij ze hem 201toonen zoudt. Ik moet U ook nog eens zeggen dat het zoo goed gaat met mijne 202verzameling houtsneden welke ik beschouw als U toebehoorende doch als 203hebbende het vruchtgebruik er van. Ik heb nu zeker een duizendtal bladen/ 204Engelsche (vooral SWAIN’S)/13 Amerikaansche/ Fransche. En Rappard 205b.v. die tegenwoordig ze ook verzamelt was er zeer voor ingenomen. 206Dat is dus iets ’twelk van U hoort en dat gij nog niet kent_ 207Alleen spijt het mij dat ik laatst de London van Doré14 niet heb kunnen 208koopen waarvoor de Jood15 f_ 7.50 moest hebben doch ik kon niet_ En ook 209een Album Boetzel.16 Enfin als gij hier komt zult gij ze bekijken en 210hoop ik er schik in hebben. Misschien daardoor kennis maken met sommige 211artisten die U tot nog toe niet of weinig onder de oogen kwamen_
214Wat ik U toch nog eens dien te zeggen is dit. 215Gij weet toch wel goed dat tot op den dag van heden 216er in mijn leven niets is van crimineelen aard 217en dat ik in het volle bezit ben van 218mijn burgerregt als Nederlander. Dat ik mij 219ook wel wachten zal voor zulke dingen als voor 220de wet van dit land ongepermitteerd zouden wezen/ 221maar alleen dan ook niet mij zou laten 222molesteeren of onder curateele stellen of iets dergelijks. 223Ik weet wel dat men in de familie herhaaldelijk 224en op verschillende wijzen soms heele leelijke dingen 225heeft gezegd van mij/ ook al weet ik niet precies uit welke 226bron het voortkwam_ Maar ik betwijfel of ook 227diegenen die ze gezegd hebben ze zouden durven 228volhouden als het werkelijk er op aan kwam ze 229voor den regter te bezweeren of iets dergelijks.
230Ik weet niet of gij eene Nederlandsche 231grondwet en de andere wetten in Uw bezit hebt. 232Ik voor mij heb dezelve herhaaldelijk nagezien 233over verschillende kwesties voor mij zelf/ als ik 234twijfelde aan het wettige van dit of dat. En niet 235alleen de Nederl. wetten maar heb zelfs soms 236de moeite genomen de Hollandsche regeling te 237vergelijken met de fransche of Engelsche constitutie_ 238Niet alleen nú pas maar ook in vroeger jaren 239toen ik sommige punten van de geschiedenis 240bestudeerde had ik noodig de wetten na te zien.
241Ik verklaar u dus dat ik met kalmte den 242loop der dingen afwacht/ maar alleen 243ik hoop dat er geen kwestie van zijn zal 244maar dat integendeel de familie geneigd
3v:8 245zal zijn in orde & vrede de dingen te schikken 246en te behandelen als ’t te pas mogt komen_
247Ik moet U zeggen Theo/ dat ik wel eens 248gemerkt heb dat Pa b.v. soms niet de moeite 249neemt om de dingen na te kijken/ of een 250'oordeel grondt & vast stelt op zulke losse 251schroeven en oppervlakkige impressies/ informaties of “on dit”s dat het geen steek kan houden. 252Een artikel van de wet ook moet men niet op zich 253zelven beschouwen of uit zijn verband rukken doch 254het beschouwen in dat verband waarin het voorkomt met 255de wijzigingen en verklarende artikels die er bij hooren.
256Staat er b.v. “Een kind is eerbied verschuldigd 257aan zijne ouders”/ zoo als de wet over de vaderlijke magt begint/ 258is ’t niet voldoende op te vliegen en te zeggen “gij 259hebt niet genoeg eerbied voor Uwe ouders”/ 260men behoorde eens na te denken 261en te zien of er in der daad iets onwettigs is in 262het gedrag van het kind voor men met de wet op de 263proppen komt.
264Maar hoe gaat het dikwijls in onze familie – er 265gaat een praatje/ men voert het op/ drijft het tot 266een extrême/ komt tot een oordeel of besluit over iemand/ 267soms geheel en al zonder den persoon in 268kwestie er in gekend te hebben of met hem gesproken/ alleen 269afgaande op indrukken, hooren zeggens, informaties 270(de duivel hale ze/ vooral de laatsten). Onze waarde Oom 271Cent heeft ook een maniertje van “informaties” nemen 272dat ik verre van loyaal vind.
273Ik voor mij/ als ik zulke dingen in huis zag/ 274heb dikwijls genoeg tot Pa gezegd/ daar zult ge 275geen zegen op hebben_
276Denk eens na Theo/ hoe heel anders het in ons 277huis had kunnen wezen. Als Pa b.v. eens 278wat minder achterdochtig jegens mij geweest was/ 279wat minder erg denkend/ als hij in plaats van mij 280maar altijd te beschouwen als alles verkeerd doende
3v:9 281wat meer geduld & goeden wil besteed had om 282mijn eigentlijke bedoelingen te begrijpen – waarin 283hij steeds glad mistast. Vooreerst hij zou 284zelf minder verdriet over me gehad hebben 285en meer rust mij aangaande en ten tweede 286mij veel verdriet bespaard hebben.
287Want het is een groot verdriet te denken/ 288’t is nog erger/ als of ik geen t’huis had/ 289geen vader/ geen moeder/ geen familie/ 290en zulks heb ik dikwijls gedaan – doe het ook nu_
291Maar dit is zeker/ men mag niet 292buiten den persoon om werken/ ik geloof zelfs niet 293eens in een familieraad17 iets vaststellen over iemand 294tenzij de beschuldigde of liever den persoon over wien den 295raad belegd is er bij geweest is. maar 296wat is een familieraad? in veel gevallen 297niets dan een intrigue/ soms een satisfactie voor 297ade ijdelheid der familie – beaucoup de bruit pour peu de besogne.
298Maar er wordt ook dikwijls iets besloten dat bewijst de personen 299welke aanwezig waren de wet over ’t hoofd zagen & ’t welk dus 300ook geen steek houdt als ’t effectief voor den regter komt_ 301Indien ik werkelijk een slecht of venijnig/ onruststokend 302mensch ware of een intrigant of een sufkloot 303dan zou ik ook werkelijk bang zijn.
304Nu/ zijnde zoo als ik ben geloof ik vast niet 305te behoeven te vreezen voor iets wat de familie of leden 306van de familie tegen mij mogten ondernemen.
307Dat er niets zal ondernomen worden is mijn 308opregte wensch/ niet omdat ik iets vrees doch 309omdat ik liever vrede zie dan twisterij_
310Van U wenschte ik wel dat gij Sien 311kendet doch gij zijt zoover weg en het 312is onmogelijk voor mij om een persoon zoo te beschrijven 313dat gij haar door de beschrijving alleen voldoende 314kennen zoudt. Ik kan het evenwel beproeven. 315Herinnert gij U de kindermeid vroeger te Zundert 316bij ons aan huis, Leen Veerman.18 Sien is zoo’n 317slag van persoontje dunkt mij/ als mijn herinnering juist is.
3r:10 318Nu/ de type van haar profiel is ongeveer als 319l’ange de la passion van Landelle/ gij weet wel dat 320ik bedoel een geknield figuur – de plaat is een uitgaaf van Goupil_19 321Maar Zij is natuurlijkerwijs niet geheel en al zoo/ ik zeg 322het maar om zoo ongeveer u een idee te geven van de 323lijn van haar gezigt. Zij heeft in ligten graad de pokken 324gehad en is niet mooi meer dus/ maar de lijnen van 325haar figuur zijn eenvoudig en niet zonder gratie_ 326Dat wat ik in haar apprecieer is dat zij niet coquetteert 327met mij/ stil haar gang gaat/ zuinig is/ heel veel goeden 328wil heeft zich te schikken naar de omstandigheden zoo als 329zij voorkomen/ en te leeren, zoodat in duizend dingen 330zij mij helpen kan in mijn werk_ En dat zij niet mooi 331meer is/ niet jong meer/ niet gek meer/ niet coquet meer/ 332ziedaar juist de dingen die maken ik wat met haar doen 333kan. Haar gestel is erg van streek geweest en van den 334winter was zij erg zwak. Nu is zij vooral door eenvoudig voedsel/ 335veel loopen & buiten zijn en baden gebruiken heel wat sterker 336en flinker dan toen. Alleen een zwangerschap is een moeielijke 337campagne. Maar haar spraak is leelijk en zij zegt dikwijls 338dingen en gebruikt uitdrukkingen die b.v. ons zusje Willemien/ die 339heel anders is opgevoed/ niet zou zeggen, maar dit is iets wat 340mij volstrekt niet meer hindert. Ik heb liever dat zij leelijk 341spreekt en goed is dan beschaafd in haar woorden en toch zonder 342hart. Maar dat is het juist/ zij heeft veel hart – kan wat 343verdragen/ heeft geduld/ goeden wil/ geeft zich moeite/ 344steekt de handen uit den mouw. Komt zelf iedere 345week het atelier schrobben om de werkster uit te halen_b 346Nu/ wij zullen wel eens arm zijn maar ook zij/ als ze 347maar wat te eten heeft/ is niet ziekelijk van gestel in den zin van 348een kwaal te hebben. Maar zij heeft herhaaldelijk veel geleden/ b.v. 349door de pokken en toen door keelziekte. Maar dat is geen reden waarom 350ze niet nog oud kan worden & geheel & al gezond. En dan/ waar 351is de reden tot melankolie – ik heb toch mijn vak 352en den lust er voor_ Sedert wanneer 353is het zaak te weifelen of te twijfelen of kleinmoedig 354te zijn. Dat is het waardoor men valt/ maar 355niet door de moeielijkheden & bezwaren aan 356te grijpen ook al schijnen ze groot van kaliber.
357Ik moet U nog eens in vertrouwen eene vraag doen. Zoudt gij 358denken dat Pa misschien ongerust zou zijn dat ik hem bij deze 359gelegenheid om geld zou vragen? Ik zal U eens zeggen hoe dit staat_ 360Dat zou ik zeer zeker niet doen_ Pa heeft mij dikwijls gezegd dat 361mijn opvoeding &c_ kostbaarder was geweest dan die van de anderen_ 362Daarom is het dan ook dat ik nu verder b.v_ in geval van 363trouwen Pa niets zou vragen/ zelfs geen oud kopje of schoteltje_ 364Sien & ik hebben het allernoodigste_– Het eenige wat 365wij niet missen kunnen zoolang ik niet verkoop is de frs 150 366van U voor huishuur/ brood/ schoenen/ teekengerij/ enfin 367de courante uitgaven. Maar weet dit wel/ ’t zij nu ’t zij later/ 368ik wil mij met Pa’s finantieele zaken niet bemoeien 369(die hij altijd absoluut verborgen voor mij heeft gehouden behalve 370dat hij mij gezegd heeft/ al lang geleden en zeer dikwijls/ dat 371er een kapitaal geweest was doch dat dit was aangesproken & 372nu bijna tot niets gereduceerd)_ Gij weet toch wel hoe ’t met 373mij is_– Ik ben geen duitendief of vrek dat ik nu van 374Pa iets vragen zou als ik weet hoe ’t staat/ al weet ik 375absoluut geen andere bijzonderheden dan dat algemeene/ 376’t kapitaal is tot niets gereduceerd of zal ’t spoedig zijn.
377Ik heb met Pa en Moe een even diep medelijden soms 378als gij/ alleen gij weet ik kan niet doen wat gij doet en 379dus spreek ik er ook nooit over. Gij weet echter hoe 380ik er over denk & kunt in geval gij over de zaak 381mogt spreken dit tegen Pa zeggen. Ik vraag niets/ 382geen oud kopje of schoteltje zelfs/alleen maar één enkel 383ding/ dat men mij mijn arm/ zwak/ afgemarteld 384vrouwtje late liefhebben en verzorgen zoo goed 385als mijn armoedje het toelaat/ zonder demarches 386te nemen om ons te scheiden of te hinderen of verdriet 387te doen.– Niemand gaf om haar of wou haar hebben/ 388ze was alleen en verlaten als een weggegooid vod en ik 389heb haar opgeraapt en haar gegeven alle liefde/ alle teerheid/ 390alle zorg die in mij was_ Zij heeft dat gevoeld en zij is 391opgestevenc of liever aan het opstijven_
392Gij kent wel de oude fabel of gelijkenis_ 393Er was een arm man in eene stad die gansch 394niet had dan één eenig klein ooilam20 dat hij gekocht 395had en gevoed dat het groot geworden was bij hem in 396huis – het at van zijne bete en dronk van zijn beker 397en sliep in zijn schoot en het was hem als een dochter_ 398Er was ook een rijk man in die stad/ die had 399vele kudden van schapen en runderen. Evenwel 400ontnam hij den armen man dat eenige ooilam 401en slagtte het.–
402Zie/ als Tersteeg b.v. kon wat hij wel wou/ hij zou Sien 403van me verwijderen/ haar terugdonderen in haar vervloekte 404leven van vroeger dat zij altijd verafschuwd heeft_
405En waarom – om Prinsenhage21 pleizier te doen of zich 406een air van verdienstelijkheid te geven als had hij mij 407op een misdaad! betrapt. Te Prinsenhage hebben ze niet 408het minste gevoel, zij vervelen zich, dus een intrigue – iemand 409te kunnen vervolgen of zoo – is eene welkome afleiding_ 410En toch/ wat hinder ik Tersteeg – ik vraag hem niets/ 411ik maak in geen ding ’t hem lastig – want in een 412half jaar heb ik zelfs geen voet in zijn winkel gezet zooals ge 412aweet_ 413Zal dat ook verder niet doen – want nu meer dan ooit 414is hij mij hatelijk om zijn gebrek aan gewoon menschelijk 415gevoel – omdat hij geen respect heeft voor het leven 416maar er zoo maar ruw in hakt. Een mensch zonder 417geld moet maar uit de voeten geruimd worden volgens 418hem... weg er mee – allemaal voddeboel.
419Weet het goed/ het leven van de vrouw/ van de kinderen/ 420van mij/ hangen aan ’t draadje van de frs 150 per 421maand totdat mijn werk begint te gaan.
422Breekt dat draadje vóór dien tijd – dan 423“morituri te salutant”_22 Het is precies/ precies uitgerekend 424en slechts met de allergrootste zuinigheid kunnen we 425rondkomen. Maar dat is ons een geluk omdat 426wij door liefde vast aan elkaar zijn gehecht.
427Het rustig blijven van Pa en Moe zal voor 3/4 afhangen 428van ’t geen gij hun zegt. Maakt gij bezwaar dan zijn de 429poppen aan ’t dansen. Zegt gij iets van rustig blijven/ 430niet hinderen/ of weet er op een of andere wijs een 431mouw aan te passen om hen te calmeeren/ zij 432zullen kalm blijven. Gij hoeft U zelf daarom 433niet te compromitteeren of de verantwoording op U te 434nemen. Geenszins/ die rust op mij. Maar wel kunt 435gij hun als gij zoo voor mij blijft als gij tot heden geweest 436zijt/ geruststellen in twee opzigten omtrent het finantieele/ 4371 dat voor courante uitgaven ik door Uw maandgeld 438een ressource heb_2 dat ik van hun niets vraag/ 439geen cent/ geen oud kopje of bordje. 3e dat ik de noodigste 439ameubels/ beddengoed/ kinderkleertjes/ wiegje &c. reeds heb.–
440Ziedaar broer, moge het “dramatische” maar 441voorkomen worden en moge de sereniteit 442maar blijven voor ons allen. Dit is mijn 443hoop en dit is ’t geen waar ik naar streef.
28 appèl < appel
30 – que < que
48 (want < – want
49 zelfverdediging”) < zelfverdediging)
66 in kwestie onder curateele te laten stellen < in kwestie