2Net als ik wel meer gedaan heb schreef ik U in mijn 3laatsten brief kort & bondig een antwoord op een & ander 4maar in harde woorden die evenwel toch werkelijk 5uitdrukken hoe ik er over denk doch gij moet 6daarom niet denken dat ik altijd in een koude barre 7stemming ben die Mauve misschien een groene 8zeepa stemming of zoutwater stemming zou noemen_ 9Nu maar al had ik nu eens een groenezeepbrief 10of zoutwater brief geschreven/ dat is toch niet erger 11dan dat ik het al te sentimenteel had opgevat.–
12Gij zegt/ ge zult er eens erg spijt van hebben_– 13Kerel ik geloof dat ik veel van dien spijt &c_ gehad 14heb vòòr dien tijd. Ik zag het aankomen & zocht 15het te coupeeren/ nu dat is niet gelukt en enfin/ 16wat gebeurd is is gebeurd. Zal ik er nu nog spijt over 17hebben_ neen/ eigentlijk heb ik zelfs geen tijd om 18spijt te hebben. Het teekenen wordt hoe langer hoe 19meer een hartstogt bij me en dat is net een hartstogt 20als die van een zeeman voor de zee_ Mauve heeft 21mij nu een nieuwen weg gewezen om iets te kunnen 22maken/ n.l. het aquarelleeren. Nu daar verdiep 23ik mij nu in en zit te smeeren & weer uit te 24wasschen/ enfin te zoeken & te streven.
26Puisque l’execution d’une aquarelle a quelque 27chose de diabolique_
28Puisqu’il y a du bon en tout mouvement énergique_1
29Dus ofschoon ik van plan was om U nog uitvoeriger 30te schrijven over het voorgevallene t’huis en te probeeren 31de zaken uiteen te zetten zoo als ze mij toeschijnen te 32zijn/ ofschoon ik bovendien graag ook nog over 33andere onderwerpen U een & ander zeggen wou/ 34ik heb er nu geen tijd voor en ik vind het beter 35ik U nog eens over het teekenen schrijf.
36Ik ben dadelijk behalve een paar kleine 37ook een groote aquarel begonnen/ op zijn 38minst zoo groot als een van die figuurstudies 39die ik te Etten maakte.
40Nu spreekt het van zelf dat dat zoo maar niet in 41eens goed & grif van stapel loopt.
42Mauve zelf zegt me dat ik op zijn minst 43een stuk of 10 teekeningen verknoeien zal 44voor ik zoowat het penseel weet te hanteeren_ 45Nu maar daarachter zit een betere toekomst 46dus werk ik door met zooveel koelbloedigheid 47als ik verzamelen kan en ook door mijn fouten 48laat ik me niet afschrikken.
49Dit is een 50schetsje 51van een 52van de 53kleine aquarellen/ 54het is een hoekje 55van mijn atelier 56met een meisje 57dat koffij zit te malen.2
58Gij ziet ik zoek naar toon/ een kopje of een handje dat 59gloeit en waar leven in zit en dat uitkomt tegen 60een dommelenden achtergrond/ schemerend/ 61en dan brutaal daar tegen uit dat brok 62schoorsteen en kagchel/ ijzer & steen, en een 63planken vloer. Als ik die teekening naar 64mijn zin kon krijgen dan zou ik er op zijn 65minst 3/4 van in groenezeep stijl maken en
1v:3 66dan alleen dat hoekje waar dat kindje zit 67teer en zacht en met sentiment behandelen. 68Maar gij begrijpt ik kan dat alles nog niet zoo 69uitdrukken zoo als ik het voel maar de zaak is maar/ 70dunkt me/ de moeielijkheden aangrijpen/ en 71het groenezeep gedeelte is nog niet groenezeepachtig 72genoeg en de teerheid daar tegenover niet teer genoeg. 73Maar enfin de schets is er toch opgedonderd en 74de opvatting is er en me dunkt die is raisonable. Nu spreekt het van zelf dat 75men de techniek niet den eersten dag meester is.
76Nu dit is ’t sujet van 77de groote teekening3 78maar ik doe het in 79haast en het schetsje is 80afschuwelijk. Evenwel 81mogelijk geeft het U een 82gedacht en het staat er 83nu eenmaal op.
84Ik hoor dat er vandaag 85iemand voor me geweest is/ 86ik denk de Hr. Tersteeg. 87Dat wou ik wel want 88hij heeft me beloofd dat hij 89zou komen opdokken 90en ik wou hem wel 91eens spreken over een 92en ander.
95Theo ik heb veel 96gescharrel met de modellen/ ik zoek ze en als ik ze vind dan 97is het een toer om ze op ’t atelier te krijgen en dan laten ze me 98soms in den steek_ Net als van morgen een smidsjongen/ die kon 99niet komen omdat zijn vader zei dat ik een gulden per uur 100betalen moest/ nu daar had ik natuurlijk geen trek in.
101Morgen heb ik weer ’t model van het oud vrouwtje/ maar 3 dagen 102achtereen kon ze niet komen. Nu dan, als ik uitga zit ik nog al eens in 103de volksgaarkeuken of in de wachtkamer 3e klasse4 of dergelijke localiteiten te 104krabbelen.5 Maar buiten is het zoo verdomd koud/ vooral voor mij die nog niet 105zoo vlug teeken als meer geoefenden en mijn schetsjes eigentlijk meer uitvoerig moet afmaken 106om er iets aan te hebben.
107Zoodat ge ziet dat ik niet stilzit en mij voorloopig niet meer verdiep in Etten 108maar zoek hier wortel te schieten. Het spreekt van zelf dat de modellen 109me geld kosten en ik moet U zeggen dat ik zelf ook het noodige neem 110ofschoon zoo goedkoop mogelijk. (ik ga in de gaarkeuken eten_) En toch 111zult gij denk ik er geen bezwaar in zien dat ik doorga. Doch 112’t geen ik in mijn vorigen brief reeds zeide dat herhaal ik nog eens/ 113laat mij zoo naauwkeurig mogelijk weten waaraan ik mij te 114houden heb en was het mogelijk dat gij met de Hr Tersteeg een 115afspraak kondt maken zoodat ik in geval van moeielijkheid 116zonder er al te veel tegenop te zien naar hem toe kan gaan/ 117dat zou ik erg best vinden. Ik voor mij beloof U dat ik 118werken zal wat ik kan doch het hangt b.v. met modellen 119dikwijls af van het geld dat ik in mijn zak heb of 120niet heb/ of ik full speed/half speed of 121soms in ’t geheel niet te werk kan gaan. Zoo 122ben ik nu in besprek met een moeder met 123een kindje6 doch ik vrees het me te duur zou 124uitkomen. Weet het wel dat ik het liefst full speed 125ga maar.... enfin ge begrijpt er alles van/ ik moet 126mijzelven nog inhouden tot er wat meer ruimte 127en vrijheid komt. Schrijf mij weer eens spoedig en 128hoor eens/ zend in Februarij het geld zoo spoedig 129mogelijk want ik weet zeker dat ik tegen dien tijd 130geen cent meer heb.
131Ik heb plan om toch tusschen de droppeltjes door7 132voortdurend kleine penteekeningetjes te gaan maken 133maar op een andere manier dan die groote van dezen 134zomer.8 Wat vinniger en wat nijdiger_ Dit is een schetsje