Namelijk dat er eene verandering in mijn teekenen is gekomen, zoowel in mijn manier van doen als in het resultaat daarvan.

Ook naar aanleiding van een & ander dat Mauve mij zeide ben ik op nieuw begonnen te werken naar levend model. Ik heb er onderscheiden personen hier toe kunnen krijgen gelukkig, o.a. Piet Kaufman den arbeider.1

Het zorgvuldig bestudeeren, het aanhoudend & herhaaldelijk teekenen van de Exercices au fusain van Bargue heeft mij beter inzigt gegeven in het figuurteekenen. Ik heb leeren meten en zien en groote lijnen zoeken &c. Zoodat ’t geen mij vroeger wanhopig onmogelijk scheen nu langzamerhand mogelijk gaat worden god dank. Tot 5 maal toe heb ik een boer met een schop, enfin “un bêcheur” geteekend in allerlei standen,2 twee maal een zaaier,3 tweemaal een meisje met een bezem.4 verder eene vrouw met witte muts die aardappelen schilt5 & een herder op zijn stok geleund6 en eindelijk een ouden zieken boer op een stoel bij den haard gezeten met het hoofd in de handen en de elbogen op de knieën.─7 8

En daar zal het natuurlijk niet bij blijven, als er eens een paar schapen over de brug zijn volgt de heele kudde.

Spitters, zaaiers, ploegers, mannen & vrouwen moet ik nu onophoudelijk teekenen. Al wat tot het boerenleven hoort onderzoeken & teekenen. Evenals veel anderen dat deden & doen. Ik sta nu niet meer zoo magteloos voor de natuur als vroeger.9

Uit den Haag bragt ik Conté in hout10 (even als potlooden) mede en daar werk ik nu veel mede.

Ook begin ik met het penseel en den doezelaar11 er in te werken. Met wat sepia of O.I. inkt en nu en dan eens met wat kleur.

Zeer zeker is het dat de teekeningen die ik dezen laatsten tijd gemaakt heb weinig lijken op iets anders wat ik tot nu toe maakte.

De grootte van de figuren is zoo ongeveer die van een Exercice au fusain.

Wat betreft landschap, ik houd het er voor dat dat er in geenen deele bij hoeft te lijden. integendeel het zal er bij winnen. Hierbij een paar kleine schetsjes om U een gedacht er van te geven.

Natuurlijk moet ik de menschen die poseeren betalen. Wel niet veel maar omdat het dagelijksch terug komt is dit eene uitgave meer tot zoolang ik er niet in slaag teekeningen te verkoopen.

Maar daar slechts zelden een figuur mij totaal mislukt zoo zullen de kosten van model er naar ’t mij voor komt reeds betrekkelijk spoedig gansch en al kunnen uitgehaald worden.

Want voor iemand die een figuur heeft leeren aanklampen en vasthouden tot ’t op zijn pooten op ’t papier staat is in den tegenwoordigen tijd nog wel wat te verdienen ook. Ik hoef U wel niet te zeggen dat ik U deze schetsjes alleen zend om U een gedacht te geven van de pose, ik heb ze vandaag gekrabbeld in korten tijd en merk dat er heel wat op de proportie aan te merken valt, zeker meer dan op de eigentlijke teekeningen althans. Ik heb een goeden brief van Rappard die druk aan ’t werk schijnt te zijn, hij stuurde mij zeer aardige schetsen van landschappen. Ik zou wel willen dat hij nog eens voor eenige dagen naar hier kwam.

Enorm graag zou ik eens een vrouw laten poseeren met een zaaikorf om dat figuurtje te vinden dat ik in ’t voorjaar U heb laten zien, en dat ge op den voorgrond van ’t eerste schetsje ziet.

Als ge wilt en kunt denk dan om het papier Ingres van de kleur van ongebleekt linnen, zoo mogelijk het sterkere soort. Schrijf mij eens spoedig als ge kunt in elk geval, en ontvang een handdruk in gedachten.