3Wil zorgen dat Gij weer spoedig een woordje ontvangt, gisteren een 4goede brief uit Etten waaruit ik vernam dat Gij reeds daar waart geweest & 5Zaturdagavond werd terugverwacht, om ook Zondag t’huis door te brengen. 6Dus zijt Gij er waarschijnlijk ook op ’t oogenblik en het zal wel een goeden 7Zondag zijn.
8Was heden morgen in de vroegkerk (Noorderkerk),1 wandelde daarna de stad 9wat door, de grachten zijn eigenaardig mooi nu de bladeren aan de 10boomen de herfstkleuren hebben, en ging toen naar de Engelsche kerk2 11en hoorde eene zeer goede preek over “Take no thought (for your life) 12'saying/ What shall we eat? or What shall we drink? or Wherewithal shall we be clothed?
13For after all these things do the Gentiles seek: for your Heavenly Father knoweth 14that ye have need of all these things. But seek ye first the Kingdom of God, and 15His righteousness; and all these things shall be added unto you, Take therefore 16no thought for the morrow/ for the morrow shall take thought for the things 17of itself_ Sufficient unto the day is the evil thereof”_3 En ook sprak hij over het 18voorafgaande “Behold the fowls of the air”4 & Consider the lilies of the field.5 19Er was een vrij talrijk en aardig gehoor. Ik houd veel van dat kerkje 20en waarschijnlijk heeft menigeen daar herinneringen aan dingen & plaatsen 21die ook mij niet vreemd zijn.─
22Hebt Gij ooit gezien of gelezen het boek van Esquiros/ La vie Anglaise 23(of L’Angleterre & la vie Anglaise?)/6 ik niet maar mij dunkt dat moet een interessant 24boek zijn.
25Denk eens als Gij tijd en lust hebt aan dat bewuste stukje van Jules Breton7 26& aan dat andere van Michelet.8
27Oom Jan gaat morgen naar Leiden, vandaar naar Middelburg en 28naar alle waarschijnlijkheid ook nog even te Prinsenhage9 waar Pa 29Oom misschien nog wel ontmoet.
30Hebt Gij het goed gehad op reis? Schrijf spoedig eens een woordje, het 31was eene heerlijke verrassing toen Gij dien avond hier kwaamt.10 (NB. de 32Jufvrouw aan het station had zich reeds eenigzins verwonderd over ons 33overhaast vertrek.) Het was aardig wij Mauve daar nog zagen. 34T’huis komende heb ik nog een heelen tijd zitten werken.─ Dat is nu alweer 358 dagen geleden/ de dagen vliegen om.─
36Wat is die gravure naar Ary Scheffer/ Les saintes femmes au tombeau 37du Christ11 toch mooi/ ik ben zoo blij dat ik die heb, vooral die 38oude vrouw, dat is het.─12
39Hebt Gij soms nog iets opgedaan onderweg voor Uw plakboek?13 40ga daar maar mee voort, want dat is iets zeer goeds_
41Dezen morgen zag ik den minister van Marine/ Taalman Kip/14 42die bij Oom een bezoek bragt en hier koffij dronk/ wat is er veel 43karakter in dat gezigt en in die grijze oogen/ onwillekeurig deed Z.E. 44mij denken aan den ouden Heer Goupil,15 of iemand als Guizot_16
45Het is goed zulke gezigten te onthouden want dat is voedsel voor 46de ziel.─ Waarom weet ik niet maar, de geheele week heb ik 47gedacht aan dat schilderij en die ets er naar van “Un jeune citoyen 48de l’an V” van Jules Goupil_17 Het schij zag ik te Parijs/18 onbeschrijfelijk 49mooi en onvergetelijk. Wat vormen die vele Fransche schilderijen 50over de dagen van de omwenteling19 zooals Les Girondins20 & 51Dernières victimes de la Terreur21 & Marie Antoinette22 van Delaroche & Muller 52en die bewuste Jeune Citoyen en andere schijen van Goupil23 en dan 53Anker24 & zoo vele anderen een schoon geheel met vele boeken 54zooals die van Michelet25 & Carlyle26 & ook Dickens (Tale of two cities)_27 55In dat alles te zamen is wel iets van den geest die is die 56van de Opstanding en het Leven, die zal leven al schijnt het 57ook gestorven28 want het is niet gestorven maar het slaapt.29
58Zoo graag zou ik veel lezen maar mag niet, maar eigentlijk behoef ik er 59niet naar te verlangen, want alle dingen zijn in het woord van 60Christus ─ volmaakter & heerlijker dan in eenig ander woord. 61Die bewuste ets van Jules Goupil hing te Londen zeer langen tijd 62op mijn kamertje in de dagen toen ik zeer vervuld was met Michelet 63en andere Fransche schrijvers, nu geloof ik heeft Harry Gladwell die ets_ 64Had een kort briefje van hem sedert hij terug is in Parijs/ zou op 65een dag als heden nog wel eens in de schemering langs de Seine op 66de hoogte van Notre Dame30 met hem willen wandelen_ Parijs is zoo 67verrukkend schoon in den herfst en dat plekje niet het minste. Wat zullen 68de winter Chrysantecumsa te Londen mooi zijn in de tuintjes & die bloeien 69daar den heelen winter door.─
70Hebt Gij soms plannen voor den winter om nog de een of andere 71boeken te lezen “coûte qui coûte”_ Soms is het wel goed eens 72door te zetten en aan te pakken. Oom Jan heeft ook heel wat 73gelezen, en er zijn zeer vele dingen31 in Hem. Eene geestverwant- 74schap en gehechtheid en liefde als die tusschen Pa en Oom/ dat 75is eene goede vrucht32 van het leven en al smeult dat heilige vuur ook 76nu en dan door de zorgen & dagelijksche dingen/ soms flikkert het helder & schitterend & heerlijk op_ 77Zooals b.v. dien avond toen die twee zamen naar de Hoeve 78gingen verl. winter.─
80Maar ’t vuur in zijn binnenst gloeit eeuw aan eeuw,
81'o Gij, schoon het wintere op ’t grijzend hoofd,
82De Liefde/ Gods vlam/ is in ’t hart niet verdoofd.─33
83Wat dat beteekend hebben wij wel gezien en weten wij wel iets van. 84Zulk een vuur van Geest & Liefde is eene Kracht Gods34 tegen de donkere 85en kwade en vreesselijke dingen van de wereld & de schaduwzijde 86van het leven/ het is eene kracht der Opstanding35 sterker 87dan den dood, en een licht van hoop dat eene bewustheid en 88verzekering geeft op den grond en in het geheim van het hart waarvan de uitdruk- 89king is het Woord dat wel eenvoudig is maar niet weinig zegt: 90ik wanhoop nooit.─36
91Nu jongen, ik heb nog te werken en moet eindigen, heb het goed/ 92heb zegen en God geve U en mij en ons allen het leven dat meer 93is dan het voedsel/37 het leven van het doen van het Woord Gods. 94Zoek maar in de kunst en in de boeken of Gij ook iets vinden 95mogt/ er staat/ Zoekt en gij zult vinden/38 en/ Zoo iemand wijsheid 96van noode heeft/ dat hij die van God begeere.─39 En die hebben 97wij noodig.─ Hoe gaat het met Caroline_ Doe er mijne 98groete en doe die ook aan Uwe huisgenooten en als het 99te pas komt bij Mauve en bij de Hr Tersteeg.
100In gedachten een hartelijken handdruk en geloof mij