1r:1
1Isleworth. 18 Aug. 1876

2Waarde Theo,
3'Gisteren ben ik bij Gladwell1 geweest, die voor eenige
4dagen thuis is; er gebeurde iets heel treurigs
5in zijne familie; zijne zuster, een meisje
6vol leven met donkere oogen en haar, 17 jaar,
7is gevallen bij het paardrijden, op Blackheath,
8zij was buiten kennis toen men haar opnam
9en is 5 uur later, zonder weer tot zich zelven
10gekomen te zijn, gestorven.2
11Zoodra ik hoorde wat er gebeurd was en dat
12Gladwell thuis was ben ik er heen gegaan.─
13Gisteren morgen 11 uur vertrok ik van hier en
14had eene lange wandeling naar Lewisham/
15de weg ging van ’t eene eind van Londen naar
16het andere, om 5 uur was ik bij Gladwell.3
17Ik was nog naar hun winkel gegaan4 maar
18die was gesloten.─
19Allen waren juist van de begrafenis terug,
20het was een waar klaaghuis en het was mij
21goed daar te zijn.5 Ik voelde een gevoel van
22verlegenheid en schaamte bij het zien van die
23groote eerbiedwaardige smart, want deze
24menschen zijn eerbiedwaardig.
 1v:2
34Zalig zijn die treuren,6 zalig zijn zij die
35'“droevig zijn, maar altijd blijde”,7 zalig
36zijn zij die eenvoudig zijn van hart,8 want
37God vertroost de eenvoudigen.9 Zalig zijn
38zij die de Liefde vinden op hunnen weg/
39die door God innig aan elkaar zijn verbon-
40den, want hun werken alle dingen mede
41ten goede.─10 Ik sprak lang met Harry
42tot s’avonds toe, over allerlei, over het
43koninkrijk Gods en over zijn Bijbel en
44al pratende wandelden wij in het station
45op en neer en die oogenblikken tot het
46afscheid zullen wij wel niet vergeten.
47wij kennen elkaar zoo, zijn werk was mijn werk/
48de menschen ginder die hij kent ken ik, zijn
49leven was mijn leven, en zoo diep was het
50mij gegeven te zien in de geschiedenis van
51'die familie, omdat ik meen dat ik hen liefheb/
52minder omdat ik de bijzonderheden van die
53geschiedenis ken dan omdat ik den toon en de stemming
54van hun zijn en leven voel_
55Wij wandelden dus op en neer in dat station/ in
56die alledaagsche wereld maar met een gevoel  1v:3
57in ons dat niet alledaagsch was.
58Zij duren niet lang/ die oogenblikken/ en
59wij moesten spoedig afscheid nemen van elkaar_
60Het was een mooi gezigt uit den trein over
61Londen dat daar lag in den donker, St Paul11
62en andere kerken in de verte. Ik spoorde tot
63Richmond12 en wandelde langs den Theems
64naar Isleworth, dat was eene mooie wan-
65deling, links de parken met hunne groote
66populieren, eiken en iepen/ rechts de rivier
67waarin de groote boomen spiegelden. Het
68was een mooien bijna plechtigen avond; om
69kwart over 10 was ik thuis.─
70Dank voor Uw laatsten brief. Gij hadt nog niet
71geschreven dat Mevrouw Vincent overleden
72was, wat heb ik Haar dikwijls s’avonds thuis
73gebragt.─13 Komt Gij nog wel eens bij Borchers
74aan huis? Wat zou ik graag mede naar de
75Hoeve zijn gewandeld! Dikwijls doe ik Bijbel-
76sche geschiedenis met de jongens en verl. Zondag
77deed ik bijbellezing met hen. S’morgens en
78s’avonds lezen wij allen den Bijbel en zingen
79en bidden en dat is goed.─ Ook te Ramsgate deden wij
80dat en als die 21 zonen van de Londensche
81markten en straten baden “Our Father, who art
82in Heaven/ give us this day our daily bread”14 heb  1r:4
84ik wel eens gedacht aan den roep der jonge raven
85dien de Heer hoort,15 en ’t was mij goed met hen mede
86te bidden en waarschijnlijk lager dan zij het hoofd
87te buigen bij de woorden Do not lead us into temptation
88but deliver us from evil.16
89Ik ben nog vol van gisteren; ’t moet goed zijn den
90broeder te zijn van dien man dien ik gisteren zoo
91'bedroefd zag, ik bedoel het moet “zalig zijn te treuren”17
92met mannelijke droefheid, wat had ik dien Vader
93graag getroost, maar ik stond verlegen dáárvoor, tot
94den zoon kon ik spreken. Er was iets geheiligds in
95dat huis gisteren.
96Hebt gij ooit gelezen “A life for a life”/
96ain ’t Hollandsch meen ik “uit het leven voor het
96bleven”/
96door de schrijfster
97van John Halifax,18 dat zoudt Gij zeer mooi vinden_
98Hoe gaat het met Uw Engelsch.─
99Het was een genot om weer eens eene verre wandeling
100te doen, hier op school wordt maar zeer weinig gewan-
101deld. Als ik denk aan mijn leven van strijd te Parijs verl.
102jaar en nu hier waar ik soms een heelen dag de deur
103niet uit kan, ten minste niet verder dan den tuin,
104dan denk ik wel eens/ wanneer zal ik weer terug-
105gaan in die wereld? Ga ik er in terug dan zal het
106echter waarschijnlijk wel weer ander werk zijn dan verl.
107jaar.─ Maar ik geloof dat ik liever Bijbelsche geschie-
108denis met de jongens doe dan wandelen, men
109gevoelt zich min of meer veilig als men het eerste
110doet.─
110*En nu/ groeten bij Roos en mocht soms iemand
111anders naar mij vragen. Hoe maken het de families
112v.d. Berg/19 en v. Stockum op het Buitenhof,20 hoort Gij ooit
113iets van hen.─ Een handdruk in gedachten en het
114beste U toegewenscht door

115Uw zoo liefh. broer
116Vincent

117En hierbij een brief voor Mauve_ Gij
118moogt dien lezen, ik geloof het goed is om zijne
119bekenden van vroeger niet te vergeten/ daarom schrijf ik
120maar weer eens aan den een en ander, ook te Parijs, aan Soek en anderen.

27 »Als Gij iemand kunt overhalen om
28Scenes from Clerical Life door Elliott en
29Felix Holt te lezen dan doet Gij een
30goed werk. Het eerste is zoo prachtig
31schoon.─ 21 Recommandeer het eerste eens
32aan Caroline en bij Mauve en als
33’t kan ook aan de Hr Tersteeg_

25 »Zoudt Gij per ommegaande kunnen opgeven of een Nederlandsch pond boter 80ct kost en is het
26een ander pond ─ welk gedeelte van een kilo is dat dan?22

83 »Groet ook de Heer Tersteeg voor mij en Mevrouw en Betsy_

121 »Ik schrijf U tusschen de schooluren in en nog al in haast zoo als Gij ziet.─23


- The sequence of the marginal postscripts is uncertain.
3 Gladwell geweest < Gladwell
35 blijde”, < blijde,
51 meen < meene
91 treuren” < treuren
27-33 Written in the open space after l. 2, beneath the date on p. 1 (Isleworth [...] eerbiedwaardig.)
25-26 Written crosswise in the left margin on p. 1 (Isleworth [...] eerbiedwaardig.)
83 Written crosswise in the left margin on p. 3 (In [...] heb)
121 Written crosswise in the left margin on p. 4 (Ik [...] anderen.)
top