1*van mijn kant zou ik net zoo 2goed kunnen zeggen dat ik onmiddelijk 3op zal houden U te schrijven van ’t oogenblik 4dat ge me mogt antwoorden/1 ’t eenvoudigst 5is niet te schrijven als men er te veel last 6mede heeft en niet altijd lust.
7Maar wat hiervan ook zij/ het is erg best 8dat gij begint met U eens op de hoogte 9te stellen van wat die booswicht Voltaire 10al zoo voor kwaad heeft gesticht – en zeker 11zult ge in Candide al vast dit vinden/ 12dat Voltaire heeft durven lagchen met het “zoo ernstige 13leven dat wij slechts tot de beste doeleinden 14behoorden te bezigen of te besteden”_2
15En ’k behoef U niet te zeggen dat dit 16misdrijf op zich zelf reeds schrikkelijk is.
17Over Mauve kan ik niet goed schrijven/ 18ik denk dagelijks aan hem en dat 19is ook al_ Erg heeft het mij getroffen3 20maar hij was persoonlijk/ als mensch/ 21misschien heel iets anders dan men wel 22eens zeide/ namelijk dieper in ’t leven 23zelf nog in dan in de kunst misschien 24en ik hield als mensch van hem – nu 25kan ik me zoo moeielijk verbeelden 26dat zij die tot de kern van t’leven doordringen/1v:2 27die zichzelf overigens beoordeelen als 28gold het een ander/ en met anderen zoo 29ongegeneerd te werk gaan als hadden zij 30zich zelf onder handen/ ik kan me zoo 31moeielijk verbeelden dat zulken ophouden 32te bestaan_
33Nu weet ik wel dat het zoo tamelijk onmogelijk 34'is dat de witte aardappel- of slawormen die 35later in meikevers veranderen omtrent hun 36toekomstig bovenaardsch bestaan in staat zijn zouden 37zich steekhoudende begrippen te vormen_
38En dat het voorbarig van hen zou wezen 39bovenaardsche onderzoekingen te doen naar 40licht in deze kwestie aangezien de tuinman 41of andere geinteresseerden in sla en groenten hen 42als zijnde schadelijke insekten direct stuktrappen 43zou_–4
44Maar om evenwijdige redenen geloof ik weinig 45aan onze menschelijke juiste begrippen ons 46toekomstig leven aangaande. Wij kunnen 47evenmin over onze eigene 48gedaanteverwisselingen onbevooroordeeld en onvoorbarig 49oordeelen dan de witte slawormen over de hunne_
50om de zelfde reden dat een sla worm 51sla wortels dient te eten ten behoeve juist 52van zijn hoogere ontwikkeling/
53zoo vind ik dat een schilder schilderijen 54dient te maken/ misschien dat daarna 55er nog iets anders is.
56Ge ziet dat ik nog wat verder het zuiden 57in ben gegaan – ik heb te zeer gemerkt 58dat ik s’winters noch met mijn werk noch 59met mijn gezondheid voort kan – verder/ 60men vraagt tegenwoordig in de schilderijen 61veeleer tegenstelling van kleur 62en de kleuren hoog opgevoerd en geschakeerd 63dan wel een gedempte grijze kleur_ 64Dus meende ik om een en andere reden 65er niemand schade mee te doen maar 66eens te gaan naar wat me aantrok_
67Groet Moe hartelijk voor mij/ 68er zal nu zeker vooreerst niet 69van kunnen komen dat ik naar 70Holland ligt terugkom. Gegroet_