1r:1
1Waarde Theo,
1*Wilde U nog eens schrijven om U te vertellen dat
2ik doorgezet heb met model. Ik heb twee vrij groote koppen
3gemaakt bij wijze van proef voor portret_1
4Vooreerst die oude man waar ik U reeds van schreef – een
5soort kop in het genre als die van V. Hugo –2 dan heb
6ik ook een vrouwenstudie.3
7In het vrouwenportret heb ik lichtere toonen in het
8vleesch gebragt/ wit getint met carmijn/ vermilloen/ geel/ en een licht fond van grijsgeel.
9waarvan het gelaat enkel is afgescheiden
10door het zwarte haar. Lilas toonen in de kleeren_
11Rubens maakt wel een sterken indruk op mij/
12ik vind zijn teekenen kolosaal goed/ ik bedoel hier
13de teekening van koppen en handen op zich zelf_
14Ik word geheel medegesleept door b.v. zijn manier om
15in een gezigt met veegen puur rood de trekken te teekenen
16of in de handen de vingers door soortgelijke veegen te
17modeleeren. Ik ga nog al eens naar ’t museum
18en zie dan naar weinig anders dan enkele koppen
19en handen van hem & Jordaens.4 Ik weet dat hij niet
20zoo intiem is als Hals en Rembr. maar het leeft zoo/
21die koppen op zich zelf. Waarschijnlijk kijk ik
22niet naar die welke ’t meest algemeen bewonderd
23worden. Ik zoek zulke brokken als b.v. die blonde
24koppen in Ste Therèse au purgatoire_5
 1v:2
25Ik ben ook juist ter wille van Rubens zoekende
26naar een blond model.
27Maar gij moet het me niet al te kwalijk
28nemen dat ik U zeg ik niet toe kan komen
29met mijn geld voor deze maand_
30Ik heb nog verf bijgekocht en twee nieuwe
31soorten van teekenpenseelen die mij uitmuntend
32bevallen en waar ik naauwkeuriger mee kan werken_
33Dan waren mijn doeken die ik meebragt te klein
34voor de koppen/ daar ik andere kleuren gebruikende
35meer ruimte voor mijn entourage noodig heb.
36Dat alles & de modellen ruineeren me_
37Ik zeg U dit zoo dringend mogelijk want
38als men tijd moet verliezen verliest men
39dubbel.
40Ik hoop de laatste dagen van de maand als
41ik van de koppen nog wat er bij heb/ een gezigt
42op de Schelde6 te gaan maken/ waar ik ook
43een doek voor genomen heb. Ik kan daar ook
44bij slecht weer teregt in een herberg te St Anne/7
45dat is vlak aan den overkant van de hoogte waar de
46L. Vrouwe kerk is.8 Er hebben daar al meer
47schilders gezeten.
 1v:3
48Ik ben zeer blij gegaan te zijn naar hier
49want het is mij voor veel dingen nuttig en
50noodig_– Met Tyck/9 den besten verffabrikant
51van hier/ heb ik kennis gemaakt en die was
52zeer voorkomend om mij inlichting te geven over
53sommige kleuren_ B.v. de groenen die standhouden_
54b.v. vroeg ik hem dingen over de techniek van
55Rubens waar hij op antwoordde op een manier die
56me bewijst dat hij goed analyseert/ waar iets mee
57gedaan is wat niet iedereen nagaat en wat
58toch een erg nuttige zaak is. Wat zal ik U nu
59nog verder zeggen_– O ja – ik heb twee collecties
60moderne schilderijen gezien_ Vooreerst hetgeen op
61de tentoonstelling aangekocht is voor de verloting/10
62en dan een collectie schilderijen die verkocht werd.11
63Zoodoende zag ik verscheiden mooie dingen/ twee
64studies van Henri de Brakeleer/ ge weet dat die
65niets met de oude de Br.12 te maken heeft/ ik bedoel die
66eene die een fameus colorist is en rigoureus analyseert –
67Manet achtig/ althans even oorspronkelijk als Manet.
68’t Eene was eene vrouw in een atelier of ander interieur
69met japansche voorwerpen/ de vrouw had een costuum aan/
70geel met zwart. vleeschkleur/ wit met carmijn_
71In de entourage allerlei vreemde toontjes.
72’t andere was een half afgemaakte studie van een
73landschap_13  1r:4
74Geel verschoten vlakke weilanden à perte de vue/ een zwarte
75kolenweg met een sloot er naast er door heen_ Een lucht
76er boven van lilas/ grijs/ met accenten van gecarmineerd lilas_
77'Wijd weg een klein rood (vermilloen) nootje van een dak
78& twee zwarte boompjes_14 Niets dus en toch veel
79vond ik/ wegens het curieus sentiment voor kleuren tegen
80elkaar_– Een oude studie van de Groux zag ik ook/ Vrouw bij de wieg/15
81 als een oude Israels zoowat_ Verder/ van die nieuwe
82schilderijen/ wat zal ik U zeggen_– Veel vind ik heel
83mooi en daar bedoel ik juist mee het werk van de
84Koloristen of die ’t zoeken te zijn/ die overal in de lichten paarlmoer-
85achtige combinaties zoeken. Alleen voor mij is het lang
86niet altijd datte – het is te gezocht en ik zie liever een
87eenvoudigen penseelstreek en een minder gezochte/ minder
88moeielijke kleur_– Meer eenvoud/ enfin die savante
89eenvoudigheid die niet bang is voor franke techniek_
90Rubens vind ik mooi juist om zijn openhartige manier van
91schilderen/ zijn werken met de meest eenvoudige middelen_
92Henri de Braekeleer reken ik niet onder die overal paarlmoereffekt zoekers
93want bij hem is het een curieus/ een zeer interessant streven
94om letterlijk waar te zijn en hij staat zeer op zich zelf_
95Zag ook verscheiden grijze schilderijen/ o.a. een drukkerij van
96Mertens/16 een schij van Verhaert voorstellende zijn eigen atelier
97waar hij zit te etsen en zijne vrouw die achter hem staat_17
98 la Rivière/ een Amsterdamsch bidder na de begrafenis18
99zeer mooi in de zwarten/ een Goya achtige opvatting – dat
100kleine schilderijtje was meesterlijk.
101Landschappen en Marines – zeer mooie gezien – in beide
102collecties.
 2r:5
103Maar op gebied van schilderijen – ’t is de visschersjongen
104van Frans Hals/19 de Saskia van Rembr./20 een aantal
105aangezichten van Rubens/ glimlachende of schreijend/ die
106mij ’t meest in de gedachten komen_
107Ah – een schilderij moet geschilderd zijn –
108en waarom niet eenvoudig? Als ik nu in ’t leven
109zelf kijk – heb ik soortgelijke indrukken_– Ik zie
110de lui op straat – goed – maar ik vind de dienstmeiden
111dikwijls zoo veel interessanter en mooier dan de dames
112– de werklui interessanter dan de heeren_– En in die
113gewone meiden en kerels/ daar vind ik een kracht en
114een leven in die/ om ze uit te drukken in hun eigenaardig
115karakter/ met een vasten penseelstreek/ met een eenvoudige
116techniek zouden moeten worden gedaan_
117Wauters begreep dat, in der tijd althans, want nu
118zag ik nog niets van hem.–
119Van Delacroix vind ik ’t juist ook zoo mooi dat hij
120het leven van de dingen laat voelen/ en de expressie en de beweging/
121dat hij ten eenemale buiten de verf is_21
122En – wel – veel van die mooie dingen die ik zag – al vind
123ik ze mooi/ dikwijls is het veel te veel verf_
124Tegenwoordig wen ik me meer en meer aan met de
125modellen te praten onder ’t schilderen/ om het
126leven in hun gezigt te houden_
127Ik heb eene vrouw ontdekt die vroeger – nu is ze oud –
128te Parijs wonende – modellen aan de schilders bezorgde/
129aan Scheffer/ Gigoux/ Delacroix zegt ze b.v. en
130aan nog een die een Phryné schilderde_
131Nu is zij waschvrouw en kent veel vrouwen
132en zou er altijd kunnen bezorgen zegt ze_
133Het heeft gesneeuwd. en de stad was van morgen
134vroeg mooi met de sneeuw – prachtige straatvegers
135in groepen_
 2v:6
136Het is goed dat ik gegaan ben want ik ben
137reeds vol idees voor als ik weer buiten zal zijn
138tevens_– Ik las/ in de Etoile Belge geloof ik/ een artikel overgenomen
139uit de Figaro/ door Eug_ Battaille/ over den toestand te Parijs.22
140een artikel dat op mij den indruk maakte zeer degelijk
141te wezen maar volgens hem staan de zaken in ’t algemeen
142terdeeg slecht_– Deze heer Bataille heeft te Amsterdam
143tegen de opinie van de Hollandsche journalisten
144in ook pessimistisch zich over den gang der zaken
145in Holland uitgelaten_23 Wat den kunsthandel
146betreft – hier/ zooals ik reeds schreef/ klagen de handelaars –
147misère ouverte_– En toch – ik geloof dat
148er nog zooveel te doen ware_
149Om nu maar eens iets te noemen – in de cafes/ de
150restauraties/ de café chantants – men ziet er geen
151schilderijen/ althans zoo goed als geen_– En wat
152is dit tegen de natuur in_– Waarom hangen er geen
153stillevens/ zooals in den ouden tijd Fijt/ Hondekoeter/24
154zooveel anderen prachtige decoraties maakten_
155Waarom – als men dan meiden wil – geen vrouwenportretten_
156Ik weet dat men goedkoop moet werken voor zulke
157doeleinden maar men kan betrekkelijk goedkoop
158werken_– Het hoog opvoeren der prijzen is de
159ruine van den handel en ’t geeft den dood in den
160pot_– Enfin.
161Gegroet/ schrijf eens een keer meer als ge wilt_
162Wat het geld betreft/ doe wat gij kunt maar weet dit/ dat
163wij moeten doen ons uiterste om het te winnen_
164En ’t idee dat ik heb van de portretten laat ik niet los
165want het is een goede zaak er voor te vechten de
166lui te toonen dat er nog iets anders in de menschen
167zit dan de photograaf bij magte is er uit te
168halen met zijn machine. Gegroet/ met een handdruk_

169b_ à t_
169*Vincent –

 2v:7
170Ik heb gelet op de vele photografen hier/ die
171al mee zijn zooals overal en blijkbaar
172nog al te doen hebben_
173Maar altijd diezelfde conventioneele
174oogen/ neuzen/ monden/ wasachtig
175en glad en koud_
176Het blijft toch altijd dood_
177En de geschilderde portretten hebben een
178eigen leven dat radicaal uit de ziel
179van den schilder komt en waar de machine
180niet aan kan_– Hoe meer photos
181men bekijkt/ hoe meer men dit voelt
182dunkt mij_


77 (vermilloen) < Added later; parentheses added by us.
top