2Deze week heb ik druk gewerkt aan een 3groote teekening1 waar ik U eens een krabbeltje van stuur_2 4Toen ik met Rappard sprak zei hij “die allereerste 5teekeningen van je waren toch goed/ je moest in dat 6zelfde genre toch weer eens iets maken”_
7Weet gij nog dat heel in ’t begin ik U eens een soort 8schetsen stuurde/ “Winter Tale”/ Shadows passing/ 9enz_3Gij zeidet toen ter tijde gij vondt de actie 10der figuren niet genoeg was uitgedrukt – herinnert 11ge U wel. Dit nu was volkomen waar, maar 12nu heb ik sedert een paar jaar uitsluitend 13gesjouwd op ’t figuur om er wat actie en 14ook wat structuur in te krijgen. En juist 15door dat sjouwen was de animo om te 16composeeren en de imaginatie eens weer 17te laten werken me wat vergaan.
18Toen Rappard met een zekere warmte over 19dien allereersten tijd sprak/ werd het weer 20wakker. Nu/ hoe oppervlakkig dit schetsje 21ook zij/ zoo geloof ik ge er in terug zult 22vinden iets van dat allereerste maar juist 23met meer actie.
24Dit zijn Turfspitters in ’t duin – de eigentlijke 25teekening is nu geworden 1 meter bij 1/2 meter 26ongeveer.
27’t Is een almagtig mooi geval in de natuur/ 28waar een oneindig aantal motieven uit te halen 29zijn/ ik was er deze laatste weken veel en heb 30er allerlei studies van. Rappard zag studies er 31van maar toen hij hier was wisten we nog niet hoe 32het zamen te brengen. Maar deze compositie 33is sedert ontstaan. En toen ik ’t eenmaal zoowat bijeen gevonden 34had vlotte het nogal en zat ik s’morgens 4 uur er al aan te 35werken op den zolder.
36Nu is ’t mijn plan/ eenmaal 37weer begonnen zijnde aan 38het composeeren/ er meer uit te voeren 39die ik in ’t hoofd heb en reeds studies 40voor heb.
41En heb er me voor ingerigt met 42ramen &c_ te laten maken en 43ook een groote houten lijst om 44in de lijst te kunnen werken en 45het af te sluiten_
46Ik denk dat misschien gij er niet 47op tegen zult hebben deze als ze 48af is eens mee te nemen om aan 49de lui van de illustraties te laten 50kijken. En meer pleizier zult hebben 51van iets dergelijks dan van de losse studies_ 52Ik weet het echter niet vooruit & kunnen 53we zien als ge komt.
54Maar kerel/ ik ben blij dat ik vóór ge 55komt deze nog heb kunnen opzetten 56en kunnen we beter over de toekomst eens 57praten.
58Ik heb zoo zeer behoefte iets gezelligs 59te maken/ iets dat te denken geeft_
60Ge weet het dat een van de schilderijen 61die ik van al wat bestaat ’t allermooiste 62vind is la promenade sur les remparts van Leys_41v:3 63’t Is niet die rigting echter die tegenwoordig 64aan de orde van den dag is maar 65het sentiment dat daarin is/ is iets 66eeuwigs en men kan de werkelijkheid/ 67de natuur op verschillende 68wijzen opvatten en ook nu terugvinden 69wat in de dagen van Leys meer algemeen 70misschien gezocht en gevoeld werd dan wel 71nu.
72Het kost echter een aanhoudende studie 73om ’t geen men voelt uit te drukken 74en den vorm uit te drukken_
75Ik kan U niet zeggen hoe het mij geanimeerd 76heeft Rappard weer eens te zien, 77zijn werk vind ik toch zoo goed, 78en toen ik bij hem was zei hij me ook 79dat het hem opgefrischt had bij mij te 80zijn. Door met elkaar te praten 81hebben we nieuwe gedachten gekregen. 82Ik wenschte wel dat als gij hier in Holland 83kwaamt gij ook Rappard weer eens ontmoetet_ 84Zoowel op zijn atelier als het mijne zoudt 85ge geloof ik een indruk krijgen die 86meer heeft van ’t geen men vroeger op de 87ateliers zag dan wel van tegenwoordig_ 88Maar ik geloof toch dat 89het in Uw geest zou zijn_ 90Rappard heeft op dit moment een soort smidse5 91en dezen winter maakte hij het blindengesticht6 92en de tegelschilders.7 In allen is stijl 93en het is leuk en degelijk dunkt me_
94Ge begrijpt dat ik met een en ander 95nog al verschottena heb. Als ik ’t geld van 96R. niet gehad had zou ik dit niet hebben 97kunnen ondernemen.
98En al heb ik er studies voor, toch 99voor dit en voor anderen heb ik 100voortdurend model noodig en 101hangt het vorderen er van af of 102ik geld heb om ze te nemen.
103Ik heb nog een paar anderen in 104t’hoofd maar ik begin weer en gêne 105te zijn.
106Ge ziet dat als ik eens een buitenkansje 107heb/ ik er ook gebruik van maak om 108iets te doen dat anders een miskraam 109zou worden.
110Dus als het eens kan/ stuur nog eens 111iets buitengewoons.
112Dit/ n.l. de turfspitters/ is een ander landschap 113dan precies “le paradou”_8 En wilt ge gelooven 114dat ik toch ook voor le paradou gevoel heb. 115Wie weet of ik op een goeden dag zoo’n 116paradou geval nog niet eens opvat_–
117Schrijf spoedig als ge nog niet reeds geschreven hebt_ 118Als ge de teek. zien zult/ geloof ik niet gij die te groot 119zult vinden. De proportie die alzoo de figuren krijgen is 120zòò dat men er wat kracht op doen kan en ze vereischen 121men ze ieder afzonderlijk bestudeere. Ik heb studies voor alle 122figuren die er op voorkomen.9 Ik heb deze teek. gemaakt met 123fusain en bergkrijt en drukinkt. Nu/ heb het goed 124en schrijf spoedig. Ik ben laatst met 125v.d. Weele in ’t duin geweest. We vonden daar 126een plek waar de duinen afgegraven worden voor zand/ 127een mooi ding met kerels en kruiwagens.