3Sedert ik Uw brief ontving & het geld,1 heb 4ik dag aan dag model genomen en ik 5zit tot over de ooren in het werk.
6Het is een nieuw model dat ik heb ofschoon 7ik ze al eens vroeger oppervlakkig geteekend 8had. Of liever het is meer dan een model 9want uit hetzelfde huis heb ik al 3 personen 10gehad/ eene vrouw van een jaar of 45 die 11net een figuur van Ed_ Frère is en dan 12haar dochter/ een jaar of 30/ en een jonger 13kind van 10 of 12.2
14Het zijn arme menschen en die ik moet 15zeggen onbetaalbaar gewillig zijn. 16Ik heb het gedaan gekregen dat zij poseeren 17wilden/ niet zonder moeite en op conditie 18dat ik hen vast werk beloven zou. Nu dat 19was net precies hetgeen ik zelf zoo erg 20graag wilde en ik reken het eene goede zaak. 21De jongere vrouw is niet mooi in haar gezigt 22omdat zij de pokken gehad heeft doch het figuurtje 23is zeer gracieus en heeft wel charme voor mij_ 24Zij hebben ook goede kleeren. Zwart merinos3 25en aardig fatsoena van mutsen, en een mooien 26omslagdoek &c.
27Gij behoeft U niet al te ongerust te maken 28over het geld want ik schipper het met hen in 29den beginne/ ik heb hun beloofd dat ik hun een 30gulden per dag zal geven zoodra ik er van verkoop.
1v:2 31En dat ik dan bij zal passen wat ik 32nu te weinig geef.
33Doch ik moet zien dat ik er wat van aan 34den man breng.–
35Als ik ’t kon doen hield ik alles wat ik nu 36van hen maak voor me zelf want als ik ze 37maar een jaar bewaarde dan geloof ik zeker 38ik er meer voor krijgen zou dan nu.
39Doch enfin, in de gegevenen zou ik het al 40erg prettig vinden als de Hr Tersteeg ’t een of 41ander nam nu en dan/ desnoods op conditie 42van ruil in geval hij ze niet verkoopt.– 43De Hr Tersteeg heeft mij beloofd dat hij 44eens bij me komt zoodra hij er den tijd 45voor vinden kan.
46De reden waarom ik ze graag hield is 47eenvoudig deze. Als ik afzonderlijke figuren teeken 48dan is het toch altijd met het oog op een 49compositie van meer figuren/ b.v. een 50wachtkamer 3e klasse of een bank van 51leening of een interieur. Doch die grootere 52composities moeten langzamerhand rijpen en 53voor een teekening met b.v. 3 naaisters 54moet men misschien 90 naaisters teekenen. 55Voilà l’affaire.–
56Van C.M_ heb ik een vriendelijk briefje gehad 57met belofte dat hij spoedig te s’Hage komt 58en dan ook bij mij_– Nu dat is ook alweer 59maar een belofte maar misschien toch iets. 60Enfin_–
61Overigens zal ik hoe langer hoe minder 62de menschen naloopen/ wie het ook zijn 63mogen/ noch kunstkoopers noch schilders/ 64de eenigen die ik achter na zal loopen zijn 65modellen want zonder model werken 66dat vind ik althans voor mijzelf bepaald verkeerd.
67Zeg Theo het is toch iets prettigs als 68er een klein beetje licht 69komt en ik krijg een beetje licht. Het 70is iets prettigs een mensch te teekenen/ 71iets dat leeft/ ’t is verdomd moeielijk maar 72enfin het is heerlijk.
73Ik krijg morgen kindervisite/ twee kinderen 74die ik amuseeren moet en teekenen tegelijk. 75ik wil dat er leven op mijn atelier komt, 76en heb al allerlei kennissen in de buurt. 77Zondag krijg ik een weesjongen/ fameus typig 78doch ik kan hem helaas maar kort krijgen.
79Het is misschien wel waar dat ik den slag niet heb 80om met menschen om te gaan die erg op vormen 81gesteld zijn doch van den anderen kant heb ik 82misschien meer vat op arme of burgerluidjes/ en 83verlies ik aan den eenen kant/ ik win aan den anderen 84kant en ik geef het dan soms maar over en denk/ 85after all is het regt en billijk dat ik als artist leef 86in ’t geen ik voel en zoek uit te drukken. honni 87soit qui mal y pense.–4
88Nu zijn wij weer in ’t begin van de maand/ 89ofschoon het nog niet een volle maand geleden 90is dat gij mij gezonden hebt zoo zou ik U 91wel vriendelijk willen verzoeken mij als 92het U mogelijk is dezer dagen nog wat te sturen.
1r:4 93Het hoeft des noods niet de frs 100 op eens 94te zijn maar als het maar wat is om voort te 95gaan tusschen nu en den tijd dat gij zenden 96kunt. Ik zeg dit omdat in een vorig schrijven 97Gij er van spraakt dat gij eerst nadat de 98inventaris klaar zou wezen geld kondt 99los krijgen.
100Het gaat mij soms aan het hart als ik denk 101dat ik ’t model zou moeten laten wachten/ omdat 102zij het erg hard noodig hebben. Tot op heden 103heb ik hen betaald doch de volgende week 104zou ik het niet kunnen doen. Doch ik 105kan het model toch krijgen, hetzij de oude 106vrouw hetzij de jongere hetzij het kind.
107à propos/ Breitner heeft mij onlangs eens over U 108gesproken/ dat er iets was dat hem zoo gespeten had 109en waarom hij dacht gij nog boos kondt zijn op hem_ 110Hij heeft n.l. nog een teekening die van U hoort 111geloof ik/ ik heb echter ’t regte van de zaak niet begrepen_ 112Hij heeft een groot ding onder handen/ eene markt 113waar veel figuren op moeten komen.5 Gisteren avond 114ben ik nog met hem uit geweest om op straat typen 115van figuren te zoeken om ze dan later op ’t atelier 116met model te bestudeeren. Zoo op die manier 117heb ik een oud wijf/ dat ik op de Geest waar het 118'dolhuis staat gezien had/ geteekend – zoo op deze manier:6