1r:1
1Amsterdam 21 October 1877

2Waarde Theo,
3Wil zorgen dat Gij weer spoedig een woordje ontvangt, gisteren een
4goede brief uit Etten waaruit ik vernam dat Gij reeds daar waart geweest &
5Zaturdagavond werd terugverwacht, om ook Zondag t’huis door te brengen.
6Dus zijt Gij er waarschijnlijk ook op ’t oogenblik en het zal wel een goeden
7Zondag zijn.
8Was heden morgen in de vroegkerk (Noorderkerk),1 wandelde daarna de stad
9wat door, de grachten zijn eigenaardig mooi nu de bladeren aan de
10boomen de herfstkleuren hebben, en ging toen naar de Engelsche kerk2
11en hoorde eene zeer goede preek over “Take no thought (for your life)
12'saying/ What shall we eat? or What shall we drink? or Wherewithal shall we be clothed?
13For after all these things do the Gentiles seek: for your Heavenly Father knoweth
14that ye have need of all these things. But seek ye first the Kingdom of God, and
15His righteousness; and all these things shall be added unto you, Take therefore
16no thought for the morrow/ for the morrow shall take thought for the things
17of itself_ Sufficient unto the day is the evil thereof”_3 En ook sprak hij over het
18voorafgaande “Behold the fowls of the air”4 & Consider the lilies of the field.5
19Er was een vrij talrijk en aardig gehoor. Ik houd veel van dat kerkje
20en waarschijnlijk heeft menigeen daar herinneringen aan dingen & plaatsen
21die ook mij niet vreemd zijn.─
22Hebt Gij ooit gezien of gelezen het boek van Esquiros/ La vie Anglaise
23(of L’Angleterre & la vie Anglaise?)/6 ik niet maar mij dunkt dat moet een interessant
24boek zijn.
25Denk eens als Gij tijd en lust hebt aan dat bewuste stukje van Jules Breton7
26& aan dat andere van Michelet.8
27Oom Jan gaat morgen naar Leiden, vandaar naar Middelburg en
28naar alle waarschijnlijkheid ook nog even te Prinsenhage9 waar Pa
29Oom misschien nog wel ontmoet.
30Hebt Gij het goed gehad op reis? Schrijf spoedig eens een woordje, het
31was eene heerlijke verrassing toen Gij dien avond hier kwaamt.10 (NB. de
32Jufvrouw aan het station had zich reeds eenigzins verwonderd over ons
33overhaast vertrek.) Het was aardig wij Mauve daar nog zagen.
34T’huis komende heb ik nog een heelen tijd zitten werken.─ Dat is nu alweer
358 dagen geleden/ de dagen vliegen om.─
 1v:2
36Wat is die gravure naar Ary Scheffer/ Les saintes femmes au tombeau
37du Christ11 toch mooi/ ik ben zoo blij dat ik die heb, vooral die
38oude vrouw, dat is het.─12
39Hebt Gij soms nog iets opgedaan onderweg voor Uw plakboek?13
40ga daar maar mee voort, want dat is iets zeer goeds_
41Dezen morgen zag ik den minister van Marine/ Taalman Kip/14
42die bij Oom een bezoek bragt en hier koffij dronk/ wat is er veel
43karakter in dat gezigt en in die grijze oogen/ onwillekeurig deed Z.E.
44mij denken aan den ouden Heer Goupil,15 of iemand als Guizot_16
45Het is goed zulke gezigten te onthouden want dat is voedsel voor
46de ziel.─ Waarom weet ik niet maar, de geheele week heb ik
47gedacht aan dat schilderij en die ets er naar van “Un jeune citoyen
48de l’an V” van Jules Goupil_17 Het schij zag ik te Parijs/18 onbeschrijfelijk
49mooi en onvergetelijk. Wat vormen die vele Fransche schilderijen
50over de dagen van de omwenteling19 zooals Les Girondins20 &
51Dernières victimes de la Terreur21 & Marie Antoinette22 van Delaroche & Muller
52en die bewuste Jeune Citoyen en andere schijen van Goupil23 en dan
53Anker24 & zoo vele anderen een schoon geheel met vele boeken
54zooals die van Michelet25 & Carlyle26 & ook Dickens (Tale of two cities)_27
55In dat alles te zamen is wel iets van den geest die is die
56van de Opstanding en het Leven, die zal leven al schijnt het
57ook gestorven28 want het is niet gestorven maar het slaapt.29
58Zoo graag zou ik veel lezen maar mag niet, maar eigentlijk behoef ik er
59niet naar te verlangen, want alle dingen zijn in het woord van
60Christus ─ volmaakter & heerlijker dan in eenig ander woord.
61Die bewuste ets van Jules Goupil hing te Londen zeer langen tijd
62op mijn kamertje in de dagen toen ik zeer vervuld was met Michelet
63en andere Fransche schrijvers, nu geloof ik heeft Harry Gladwell die ets_
64Had een kort briefje van hem sedert hij terug is in Parijs/ zou op
65een dag als heden nog wel eens in de schemering langs de Seine op
66de hoogte van Notre Dame30 met hem willen wandelen_ Parijs is zoo
67verrukkend schoon in den herfst en dat plekje niet het minste. Wat zullen
68de winter Chrysantecumsa te Londen mooi zijn in de tuintjes & die bloeien
69daar den heelen winter door.─
 1v:3
70Hebt Gij soms plannen voor den winter om nog de een of andere
71boeken te lezen “coûte qui coûte”_ Soms is het wel goed eens
72door te zetten en aan te pakken. Oom Jan heeft ook heel wat
73gelezen, en er zijn zeer vele dingen31 in Hem. Eene geestverwant-
74schap en gehechtheid en liefde als die tusschen Pa en Oom/ dat
75is eene goede vrucht32 van het leven en al smeult dat heilige vuur ook
76nu en dan door de zorgen & dagelijksche dingen/ soms flikkert het helder & schitterend & heerlijk op_
77Zooals b.v. dien avond toen die twee zamen naar de Hoeve
78gingen verl. winter.─

79De top van den Hekla is wit van de sneeuw,
80Maar ’t vuur in zijn binnenst gloeit eeuw aan eeuw,
81'o Gij, schoon het wintere op ’t grijzend hoofd,
82De Liefde/ Gods vlam/ is in ’t hart niet verdoofd.─33

83Wat dat beteekend hebben wij wel gezien en weten wij wel iets van.
84Zulk een vuur van Geest & Liefde is eene Kracht Gods34 tegen de donkere
85en kwade en vreesselijke dingen van de wereld & de schaduwzijde
86van het leven/ het is eene kracht der Opstanding35 sterker
87dan den dood, en een licht van hoop dat eene bewustheid en
88verzekering geeft op den grond en in het geheim van het hart waarvan de uitdruk-
89king is het Woord dat wel eenvoudig is maar niet weinig zegt:
90ik wanhoop nooit.─36
91Nu jongen, ik heb nog te werken en moet eindigen, heb het goed/
92heb zegen en God geve U en mij en ons allen het leven dat meer
93is dan het voedsel/37 het leven van het doen van het Woord Gods.
94Zoek maar in de kunst en in de boeken of Gij ook iets vinden
95mogt/ er staat/ Zoekt en gij zult vinden/38 en/ Zoo iemand wijsheid
96van noode heeft/ dat hij die van God begeere.─39 En die hebben
97wij noodig.─ Hoe gaat het met Caroline_ Doe er mijne
98groete en doe die ook aan Uwe huisgenooten en als het
99te pas komt bij Mauve en bij de Hr Tersteeg.
100In gedachten een hartelijken handdruk en geloof mij

101Uw liefh. broer
102Vincent

103Het portret van Johan van Gogh40 heeft wel
104iets van die Jeune Citoyen.─
105Het doet mij ook al weer denken aan “droevig maar
106altijd blijde”/41 dat woord kan men opmerken in veel dingen.

 1r:4
107Groeten ook van Oom Jan.


12 clothed? < clothed Corresponding to the original text.
81 wintere < winter
top